Στην 2η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ, που πραγματοποιήθηκε, το Σάββατο, 6 Νοεμβρίου 2010, είχε προσκληθεί ως ομιλητής ο κ. Στέλιος Ροΐδης, να εισηγηθεί το θέμα «Σκέψεις για την κοινοτική μας οργάνωση».
Λόγοι ανωτέρας βίας, δεν επέτρεψαν στον κ. Ροΐδη να ταξιδέψει από την Αθήνα στην Κωνσταντινούπολη, όμως στην Συνάντηση αναγνώστηκε η ομιλία του, που καταγράφει την εμπειρία της διοικητικής μας οργάνωσης στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα.
Για τον βακουφικό νόμο, που καθορίζει την λειτουργία των ομογενειακών κοινοτήτων και ιδρυμάτων αλλά και για το ανθρώπινο δυναμικό της ομογένειας, που καλείται να επωμιστεί την ανασυγκρότηση της κοινοτικής μας οργάνωσης, ο κ. Ροΐδης σημειώνει τα εξής:
«…Η ανάγκη για την σημερινή σύναξη προέκυψε από την γνωστή ανεπάρκεια του νέου βακουφικού νόμου να μας δώσει την δυνατότητα να οργανωθούμε σωστά.
Όσο και αν προσπαθήσουμε, και αν προσπαθήσετε, να παράγουμε έργο σωστό, δεν θα το μπορέσουμε αν τα θεμέλια των διοικητικών δομών με τα οποία θα επιδιώξουμε να το πραγματοποιήσουμε δεν είναι σωστά.
Σήμερα όλοι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αυτό ακριβώς το πρόβλημα και τα πράγματα δυστυχώς είναι δύσκολα.
Έτσι όπως έχει διατυπωθεί ο βακουφικός νόμος δεν βοηθεί προς την σωστή κατεύθυνση. Μέχρις ότου όμως βελτιωθεί ο νόμος εμείς οφείλουμε να μεριμνήσουμε για την εξεύρεση μιας λύσης, έστω και μεταβατικής.
Το πρώτο που χρειάζεται, είναι ένα ικανό ανθρώπινο δυναμικό.
Ως προς αυτό το θέμα είμαι αισιόδοξος.
Έχουμε έναν Οικουμενικό Πατριάρχη μοναδικό στην ιστορική διαδρομή της Ορθοδοξίας. Δεν είναι σχήμα λόγου αλλά αυτή η ίδια η πραγματικότητα. Είναι η αλήθεια που εκπέμπει η ιστορία μας σε όσους φροντίζουν να την μελετούν, έστω και λίγο.
Έχουμε έναν μοναδικό ηγέτη, κυριολεκτικά χαλκέντερο, που πέρα από τα οράματά του, διαθέτει και απεριόριστη καλή θέληση, μεγάλο, μέγιστο ενθουσιασμό και μεγάλη καρτερία και αντοχή.
Έχουμε έναν Δημήτριο Φραγκόπουλο ο οποίος παρά τα ανυπέρβλητα προσωπικά προβλήματα συνεχίζει να δίνει το παρόν σε κάθε προσπάθεια που αναπτύσσεται για την ανάπτυξη της Ρωμιοσύνης.
Έχουμε ένα Λάκη Βίγγα που όλοι ξέρουμε, εσείς ξέρετε καλύτερα από μένα, έχει αφιερωθεί ψυχή τε και σώματι, στο έργο της ανασυγκρότησης της Ρωμιοσύνης υποβαλλόμενος σε πάρα πολλές πάσης φύσεως θυσίες.
Υπάρχει η ΟΙΟΜΚΩ που προσπαθεί να κινητοποιήσει το δυναμικό που διαθέτουμε σε όλη την έκταση της οικουμένης.
Aς μην βιαστούμε να την κρίνουμε. Αλλά οφείλουμε όλοι – κι’ εμείς κι’ εσείς – να δεχθούμε ότι έχουμε την μεγάλη τύχη να έχει έναν πρόεδρο, τον κ. Νίκο Ουζούνογλου, που και αυτός κινείται με όλες του τις δυνάμεις και με πολλές προσωπικές θυσίες, για να διεγείρει συνειδήσεις, να βοηθήσει εσάς, που εδώ, από το μετερίζι του αγώνα, προσπαθείτε να επιτύχετε στο έργο της ανασυγκρότησης.
Έχουμε όλους και όλες εσάς που είστε αποφασισμένοι να καταβάλλετε κάθε οργανωτική προσπάθεια για να επιτευχθεί ο σκοπός.
Από πλευράς ανθρώπινου δυναμικού λοιπόν, μπορούμε να αισιοδοξούμε…»
Ο κ. Ροΐδης αναφέρθηκε εκτενώς και στην «κατεδάφιση» των κοινοτικών μας θεσμών:
«…Ας έρθουμε σε αυτά που πρέπει να γραφούν στα χαρτιά. Την νομοθεσία.
Όταν κάποτε, φίλοι και φίλες, αποφασίστηκε να διαλύσουν την Ρωμιοσύνη, η πρώτη επιδίωξη ήταν να τραυματίσουν καίρια τους θεσμούς της.
Μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης η στάση που τηρήθηκε έναντι του Οικ. Πατριαρχείου είναι γνωστή.
Αυτό όμως έδωσε και συνεχίζει να προβάλλει την αντίστασή του γιατί πιστεύει στην ΑΝΑΣΤΑΣΗ.
Μεθοδικά και καρτερικά, χρόνια τώρα διεξάγει τον αγώνα του.
Ο δεύτερος τομέας της επιδιωχθείσης διάλυσης της Ρωμιοσύνης και ο πλέον τραυματικός, κατά την άποψή μου, ήταν η διάλυση των διοικητικών δομών μας.
Τα καίρια χτυπήματα δεν δόθηκαν ούτε με την απαγόρευση πλήθους επαγγελμάτων σε ΄Ελληνες υπηκόους, ούτε με τα amele taburu, ούτε με το «Βαρλίκι», ούτε ακόμη με τα Σεπτεμβριανά, ούτε με τις Απελάσεις, ούτε με την τρομοκρατία που καλλιεργήθηκε με πρόσχημα την Κυπριακή διένεξη.
Λανθασμένα προβάλλεται ότι αυτή η τελευταία έδωσε την χαριστική βολή. Απλά ήταν το πρόσχημα για την εφαρμογή προειλημμένων αποφάσεων.
Το καίριο χτύπημα δόθηκε όταν τραυμάτισαν τις διοικητικές δομές μας.
Πιστεύω ότι αν είχαμε μια άρτια διοικητική οργάνωση ασφαλώς η διαρροή δεν θα ήταν μηδενική βέβαια αλλά θα ήταν πολύ περιορισμένη.
Τι συνέβη, λοιπόν;
Το κακό επιδεινώθηκε από τις αρχές της δεκαετίας του 50, όταν καταργήθηκαν οι ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΕΦΟΡΕΙΕΣ που είχαν επωμισθεί ένα έργο συντονιστικό και ελεγκτικό των Κοινοτήτων μας.
Να σας θυμίσω ότι όταν με την κατάργηση του θεσμού του «τεκ μουτεβελλή» – δεν θα αναφερθώ στο θέμα αυτό επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να αποπροσανατολισθεί η συζήτηση – έγιναν εκλογές για τις επιτροπές των Κοινοτήτων και των Ιδρυμάτων μας, βάσει ενός προϋπάρχοντος Κανονισμού, αν όχι πλήρως τουλάχιστον σχεδόν.
Σύμφωνα με τον Κανονισμό αυτόν εκλέγονταν:
Α) Οι εκκλησιαστικές επιτροπές και οι ελεγκτές όλων των Ναών μας, που ήταν πενταμελείς και δύο – αν θυμάμαι καλά ελεγκτές - μεταξύ των κατοίκων της κάθε ενορίας.
Β) Στις μεγάλες Κοινότητες, όπως το Πέρα, η Χαλκηδόνα κλπ. εκλέγονταν και ανά μία «ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΦΟΡΕΙΑ». Ένα σώμα πάνω από τις εκκλησιαστικές επιτροπές που ήταν ενισχυμένη και με ένα σώμα Ελεγκτών.
Καθήκον των Κεντρικών Εφορειών ήταν να επιβλέπουν, να συντονίζουν και μέσω του Σώματος των Ελεγκτών να ελέγχουν τα οικονομικά των επιτροπών, ακόμη και τα Σχολεία.
Γ) Επίσης με ένα σύστημα δευτεροβάθμιων εκλογών εκλέγονταν οι Εφορείες των «ΜΕΙΖΟΝΩΝ» λεγομένων ιδρυμάτων μας.
Αυτά ήταν:
α) Τα Φιλανθρωπικά καταστήματα του Βαλουκλή,
β) Η Εφορεία της Μεγάλης του Γένους Σχολής,
γ) Η Εφορεία του Ιωακειμείου Παρθεναγωγείου,
δ) Η Εφορεία του Ζαππείου Παρθεναγωγείου,
ε ) Η Εφορεία του Εθνικού Ορφανοτροφείου της Πριγκήπου
Η Εφορεία των Σχολών Σταυροδρομίου εκλέγονταν μαζί με τους επιτρόπους της Κοινότητος Σταυροδρομίου, όπου υπήρχε ειδικό καθεστώς για το Κεντρικό Παρθεναγωγείο…»
