Στην ατμόσφαιρα της αίθουσας του ξενοδοχείου Αθηνών που έγινε η σεμνή τελετή επικρατούσαν κυρίως δύο συναισθήματα. Από την μια η ικανοποίηση από την εκπλήρωση ενός χρέους. Από την άλλη η αποφασιστικότητα για συνέχιση του αγώνα.
Το απόγευμα της 17ης Σεπτεμβρίου 2009, η Διεθνής Συνομοσπονδία Ποντίων Ελλήνων διοργάνωσε ειδική εκδήλωση επ’ ευκαιρία της εγγραφής στα Δημοτολόγια του Δήμου Αθηναίων της Thea Halo και της μητέρας της Sano Halo.
Η Thea Halo στο βιβλίο της «Ούτε το όνομα μου» κατέγραψε την ζωή της 100χρονης σήμερα μητέρας της, που σε παιδική ηλικία έζησε την τραγωδία του Ελληνισμού του Πόντου. Μέσα από την προσωπική ιστορία της Sano Halo, αναδείχθηκε η υπόθεση της εξόντωσης εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων αλλά επίσης Αρμενίων και Ασσυρίων της Ανατολής, οι οποίοι υπήρξαν τα τραγικά θύματα του νεοτουρκικού καθεστώτος.
Η μεγάλη απήχηση του βιβλίου και η έντονη κινητικότητα της Thea Halo για αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και γενικότερα της Ανατολής, από κοινοβούλια και διεθνείς οργανισμούς, την κατέστησε εμβληματική μορφή αυτού του αγώνα.
Όταν η Thea Halo εξέφρασε την επιθυμία να λάβει η ίδια και η μητέρα της την ελληνική ιθαγένεια, οι φορείς των Ποντίων αγκάλιασαν με θέρμη το αίτημα αυτό, το οποίο θεώρησαν ότι είναι μία υποχρέωση της ελληνικής πολιτείας.
Μετά από επίπονες προσπάθειες, η Ελληνική πολιτεία ικανοποίησε το αίτημα. Πριν από λίγους μήνες μητέρα και κόρη ορκίστηκαν στο Γεν. Προξενείο της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη και έλαβαν την ελληνική ιθαγένεια. Η διαδικασία ολοκληρώθηκε τώρα με την εγγραφή τους στο Δημοτολόγιο του Δήμου Αθηναίων.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΟΜΠΟΥΛΙΔΗΣ
Μεγάλη η συμβολή τους στην διατήρηση της συλλογικής μνήμης
Η Διεθνής Συνομοσπονδία Ποντίων Ελλήνων, δια του προέδρου της κ. Δημήτρη Τομπουλίδη ήταν από τους βασικούς φορείς που συνέβαλαν στην απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας σε μητέρα και κόρη Halo. Η αίσθηση ικανοποίησης ήταν έκδηλη στα πρόσωπα τόσο του προεδρείου της Συνομοσπονδίας όσο και των άλλων παραγόντων των Ποντιακών φορέων, που παραβρέθηκαν στην τιμητική εκδήλωση.
Ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας κ. Δημήτρης Τομπουλίδης, στην εναρκτήρια ομιλία του είπε, η Θεία και Σάνο Χάλο ανέδειξαν την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού, συνέβαλαν στην διατήρηση της μνήμης και όταν η μνήμη παραμένει ζωντανή, τότε όλα είναι δυνατά. Χαρακτήρισε το έργο «Ούτε το όνομα μου» κατάθεση ψυχής, με το οποίο μητέρα και κόρη Χάλο μπήκαν στην καρδιά του Οικουμενικού Ελληνισμού. Στη συνέχεια ευχαρίστησε ονομαστικά όσους συνέβαλλαν στην απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας στις τιμώμενες κυρίες.
Ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Θεοδ. Κασσίμης, που έλαβε στη συνέχεια τον λόγο, αναφερόμενος στις ισχυρές πολιτισμικές καταβολές της Ρωμιοσύνης, είπε ότι είναι το χαρακτηριστικό του Ρωμιού παρά τις ταλαιπωρίες που έχει υποστεί να αναζητεί τις ρίζες του. Χαρακτήρισε το βιβλίο μία εθνική προσφορά σε όλα τα έθνη που έχουν υποστεί βαρβαρότητες. Ενώ δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι το βιβλίο γράφηκε χωρίς ίχνος μίσους προς τους απλούς Τούρκους αλλά με διάθεση να γνωρίσουν οι νεότερες γενιές τα εγκλήματα των προγόνων τους.
Τον δήμαρχο Αθηναίων εκπροσώπησε ο Αντιδήμαρχος κ. Χ. Ακριτίδης, ο οποίος είπε στο πρόσωπο των Θεία και Σάνο Χάλο τιμάται ο Οικουμενικός Ελληνισμός.
Στη συνέχεια την εκδήλωση χαιρέτησε ο κ. Γεώργιος Τσιλφίδης, Αναπληρωτής Πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας ΗΠΑ - Καναδά, ο οποίος – όπως διατυπώθηκε από άλλους ομιλητές – ήταν από αυτούς που συνέβαλλαν σημαντικά στην απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας στις Χάλο.
Ο κ. Τσιλφίδης είπε ότι η Σάνο Χάλο μέσα από την διήγηση της προσωπικής της μαρτυρίας στην κόρη της Θεία και αυτή μεταφέροντας την αφήγηση στον γραπτό λόγο, και οι δύο επεδίωξαν να αυτοπροσδιοριστούν και να ξαναβρούν την χαμένη ταυτότητα τους. Χαρακτήρισε ως στιγμή δικαίωσης την πολιτογράφηση τους, η οποία ήταν μία υποχρέωση του κράτους που την εκπλήρωσε. Επίσης σημείωσε ότι η ιστορία της Σάνο Χάλο είναι από αυτές που έχουν καταγραφεί στην πανανθρώπινη συλλογική συνείδηση.
Μετά από τους σύντομους χαιρετισμούς, τον λόγο πήραν διαδοχικά ο Δρ. Αντώνης Παυλίδης και ο διδάκτωρ ιστορίας Βλάσσης Αγτζίδης.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ
Σύμβολο αντίστασης στην βαρβαρότητα
Ο κ. Α. Παυλίδης χαρακτήρισε κορυφαία την συμβολή στην αυτογνωσία του Ποντιακού Ελληνισμού, το βιβλίο με την προσωπική μαρτυρία της Σάνο Χάλο. Όπως είπε, με αυτό η Θεία Χάλο δεν διέδωσε μόνο μία προσωπική ιστορία αλλά διέσωσε μία εμβληματική φυσιογνωμία εφάμιλλη με την Άννα Φρανκ, η οποία καταγράφεται στην συλλογική συνείδηση ως σύμβολο αντίστασης στην βαρβαρότητα. Επίσης αναφέρθηκε στην γνωριμία του με την συγγραφέα αλλά και στους διαρκείς αγώνες της για αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων της Ανατολής, από την ακαδημαϊκή κοινότητα.
Ο κ. Παυλίδης αναφέρθηκε στο συνέδριο που έγινε πέρσι στην Θράκη με θέμα «Τρεις γενοκτονίες, μία στρατηγική», όπου η παρουσία της Θεία Χάλο λειτούργησε ως γέφυρα μεταξύ Ποντίων, Αρμενίων και Ασσυρίων.
ΒΛΑΣΣΗΣ ΑΓΤΖΙΔΗΣ
Αγώνας για να ανατραπεί η πολιτική της λήθης
Μετά στο βήμα ήλθε ο κ. Βλ. Αγτζίδης, ο οποίος τόνισε ότι η Θεία Χάλο δεν εγκλωβίστηκε στις ελλαδικές αγκυλώσεις που περιόρισαν το θέμα της γενοκτονίας σε μία γεωγραφική περιοχή και λειτούργησε διαφορετικά τοποθετώντας το σε ένα γενικότερο επίπεδο των Χριστιανικών λαών της Ανατολής. Αναφέρθηκε στην αποσιώπηση της ιστορικής μνήμης που αφορά τον Ελληνισμό της Ανατολής, από την Ελλαδική ηγεσία. Την δεκαετία του ’80 με τις ενέργειες των Ποντιακών οργανώσεων, άρχισαν να δημιουργούνται ρωγμές στην συστηματική προσπάθεια επιβολής της λήθης. Η απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας στις Σάνο και Θέα Χάλο, από την ελληνική πολιτεία είναι μία ένδειξη ότι μερίδα των ελλαδικών ελίτ αποδέχεται πλέον συνειδητά την αναγνώριση της γενοκτονίας. Επίσης επέκρινε με δριμύτητα τον αναθεωρητισμό της ιστορικής πραγματικότητας, που επιδιώκεται από κύκλους ακαδημαϊκούς και άλλους. Τόνισε ότι ο αγώνας θα συνεχιστεί μέχρι την ενσωμάτωση της ιστορίας του Ελληνισμού της Ανατολής στην συλλογική μνήμη της κοινωνίας.
ΘΕΙΑ ΧΑΛΟ
Γράφοντας το βιβλίο ανακαλύψαμε την ταυτότητα μας
Ο κύκλος των ομιλητών έκλεισε με την συγγραφέα του βιβλίου κα Θεία Χάλο, η οποία στην αρχή ευχαρίστησε ονομαστικά όσους συνέβαλλαν στην απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας. Στην συνέχεια υπενθύμισε την ιστορία της μητέρας της, που δεκάχρονο κορίτσι μαζί με την οικογένεια της εκτοπίστηκε από το χωριό της Άγιο Αντώνιο της Κερασούντας και βρέθηκε στις πορείες θανάτου.
Η κα Θεία Χάλο είπε, όταν ήμουνα παιδί άκουγα ότι είμαστε «Ρουμ», όμως δεν ήξερα τίποτα για την καταγωγή μου. Με την απώλεια της κοινότητας, κυρίως όμως με την απώλεια της γλώσσας, που είναι άμεσες απόρροιες της γενοκτονίας, δεν ξέρεις που ανήκεις. Έτσι, έπρεπε να επινοήσουμε εκ νέου το παρελθόν μας, σημείωσε η κα Χάλο.
Στην συνέχεια μνημόνευσε τα λόγια της μητέρας της, η οποία όταν αφηγείτο την μαρτυρική πορεία της προς το άγνωστο ένιωθε ότι είχε μαζί της τον Θεό. Η κα Θεία Χάλο στην αρχή απέδιδε διάφορα γεγονότα που συνέβησαν στην μητέρα της, στις συμπτώσεις. Ομως όσο μάθαινε περισσότερα, πείσθηκε και η ίδια ότι είχε δίκιο η μητέρα της, πως ήταν προορισμένη να ζήσει για να είναι ο μάρτυρας της γενοκτονίας.
Είπε ότι, όταν υποσχέθηκε στη μητέρα της να την πάει στο σπίτι της στο χωριό, δεν πίστευε και η ίδια ότι συνέβαινε αυτό. Το ταξίδι τους στον Πόντο και η αναζήτηση της χαμένης εστίας, ήταν ένα ουράνιο σημείο κατά την κα Χάλο.
Ένα άλλο στοιχείο του μεγαλείου ψυχής που χαρακτηρίζει την γιαγιά του Πόντου αναδείχθηκε από τα λόγια της Θεία Χάλο. Όπως είπε η μητέρα τους δεν τους μεγάλωσε με μίσος. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα είχε κηλιδωθεί η μνήμη με αυτό το συναίσθημα. Παρ’ ό,τι ήταν παιδί όταν έζησε την τραγωδία του εκτοπισμού ήξερε να διακρίνει μεταξύ λαού και κυβερνώντων, πρόσθεσε η κα Χάλο.
Τελειώνοντας είπε, είμαστε περήφανες που ανήκουμε και επίσημα στην κοινότητα που ανήκουμε και από την οποία αποσπαστήκαμε βίαια. Ολοκλήρωσε την συγκινητική ομιλία της με τα λόγια «…Είμαι Πόντια, είμαι Ελληνίδα».
Όπως είχε αναφέρει η κα Χάλο η μητέρα της τα μόνα ελληνικά που θυμόταν ήταν μία προσευχή: «Πάτερ ημών…». Γι’ αυτό επικράτησε συγκίνηση στην αίθουσα όταν η Σάνο Χάλο ζήτησε να πει την προσευχή πριν την έναρξη του γεύματος. Να σημειώσουμε ότι η Σάνο και η Θεία Χάλο δεν ομιλούν ελληνικά.
ΚΛΙΜΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
Η ατμόσφαιρα της εκδήλωσης ήταν εξαιρετική και θα λέγαμε οικογενειακή. Παρά τις δοκιμασίες που περνά ο Ποντιακός χώρος, εξαιτίας της εκκρεμότητας που υπάρχει στο νομικό καθεστώς του ιδρύματος που διαχειρίζεται την Μονή Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο, στον χώρο της εκδήλωσης επικρατούσε κλίμα ενότητας. Αυτή η ενότητα γύρω από σύμβολα, όπως η Σάνο και Θέα Χάλο, είναι απαραίτητη προϋπόθεση, εκτός των άλλων και για την περιφρούρηση του χώρου του Ποντιακού Ελληνισμού από ξένους παράγοντες που αναζητούν ρήγματα για να εισχωρήσουν στον χώρο του Ελληνισμού της Ανατολής.
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΚΕΣΙΣΟΓΛΟΥ
anatoliblog