Παρακάτω δημοσιεύουμε την ομιλία του Οικ. Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου στην Παναγία Σουμελά. Αποσπάσματα από τον σύντομο χαιρετισμό του στην τουρκική, δημοσιεύσαμε μεταφρασμένα σε προηγούμενη ανάρτηση μας.
«Π α ν η γ υ ρ ι ζ έ τ ω σ α ν ο ι θ ε ό φ ρ ο ν ε ς»!
Με τά λόγια αυτά, Ιερώτατοι αδελφοί Αρχιερείς, Ευλαβέστατοι λοιποί κληρικοί, Εξοχώτατοι κύριοι βουλευταί και κ. Πρέσβυ, Εντιμολογιώτατοι Άρχοντες τού Θρόνου, και ευλογημενα τέκνα τής Εκκλησίας, ο Άγιος Κοσμάς ο Μελωδός μάς παρακινεί να πανηγυρίσουμε την πάνσεπτον Κοίμησιν και ιεράν είς ουρανούς Μετάστασιν τής Παναγίας Θεομήτορος!
«Πανηγυριζέτωσαν οι θεόφρονες»!
Όσοι πιστεύουν είς τον Χριστον, όσοι προσκυνούν την πανύμνητον Δέσποιναν Μαρίαν ώς αληθή Θεοτοκον, όσοι αίσθάνονται τέκνα της, κατά την υιοθεσίαν πού μάς χαρίζει ο Υιός της, άς πανηγυρίζουν σήμερον! Διότι αυτή, η οποία «εν τή Γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξε», κατά την σημερινήν Κοίμησίν της δέν εγκατέλειψε τον κόσμον, αλλ’ ώς Κυρία τού κόσμου και Παντάνασσα, Παντοβασίλισσα -όπως θά έλεγαν οι Τριγλιανοί-, φέρει ενώπιον τού Θρόνου τού Υιού της όλον τον κόσμον, δεομενη απαύστως υπέρ όλων τών ανθρώπων. Εκείνη πού είναι ο «κόσμος» τού κόσμου, δηλαδή το στολίδι και η ευπρέπεια όλης τής Δημιουργίας, γίνεται μεσίτρια τού κόσμου πρός τον Οίκτίρμονα Θεόν, και μεταβιβάζει τον πόνον τού κόσμου, την αγωνίαν τού κόσμου, τον φόβον τού κόσμου, την αναγκην τού κόσμου, αλλά και την ελπίδα και τον πόθον τού κόσμου είς τον Σωτήρα τού κόσμου, ο Οποίος την τιμά ώς Μητέρα Του και επακούει ευχαρίστως τών μητρικών πρεσβειών και ικεσιών της! «Πανηγυριζέτωσαν, λοιπόν, οι θεόφρονες», διότι η Παναγία είναι γιά πάντα δική μας! «Τεμέτερον Παναϊαν τρανέσσαν»!
Αλλά, αγαπητοί παρόντες και όσοι είσθε μαζί μας νοερώς ή τηλεοπτικώς αυτην την στιγμήν, αυτό το «πανηγυριζέτωσαν οι θεόφρονες», τού ιερού υμνογράφου εφέτος προσλαμβάνει διά την Μητέρα Εκκλησίαν τής Κωνσταντινουπόλεως και τά ανά τον κόσμον ευσεβή τέκνα της νέας διαστάσεις! Μετά από ογδόντα οκτώ έτη ληθάργου και σιωπής, «αητέντς επαραπέτανεν ψηλά σά επουράνε» και ιδού ότι, κατοπιν τής αδείας τών εντίμων τοπικών αρχών τής Τουρκίας, τας οποίας και διά τούτο και επαινούμεν και ευγνωμόνως ευχαριστούμεν, εδώ, είς το όρος Μελά, είς το παλλάδιον τής Θεομητορικής ευλαβείας τού Πόντου, τής Καππαδοκίας, όλης τής Μικράς Ασίας, τής Νοτίου Ρωσσίας, τής Ουκρανίας και τών Παραδουναβίων Χωρών, είς την πανίερον Πατριαρχικήν ημών και Σταυροπηγιακήν Μονήν τής Υπεραγίας Θεοτοκου τής Σουμελιώτισσας, έστω και χωρίς «λαλίαν» από τά τέως «τρανταπέντε σήμαντρα και τά δεκαοχτώ καμπάνας» τού άσματος, ακούσθηκε και πάλιν γλυκύτατον το «Πεποικιλμενη τή θεία δόξη η ιερά και ευπρεπής, Παρθένε, μνήμη σου»!
Ακούσθηκε ξανα το παρήγορον «εν τή Γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας, εν τή Κοιμήσει τον κόσμον ου κατέλιπες, Θεοτοκε»! Τελείται και πάλιν η Θεία Λειτουργία, και μάλιστα Πατριαρχική, τού Θεού επιφυλάξαντος είς την ημετέραν Μετριότητα την μεγάλην συγκίνησιν και χαράν, την μεγάλην αυτήν ευλογίαν, την οποίαν μόνον είς τά όνειρά της είδε μακρά σειρά εκ τών αοιδίμων σεβασμίων προκατόχων μας Οικουμενικών Πατριαρχών! «Ίδετε, λαοί και θαυμάσατε!
Το όρος γάρ το άγιον και εμφανέστατον Θεού», το Ποντιακόν Θεομητοροσκέπαστον όρος Μελά, και πάλιν, όπως και κατά τούς παλαιούς χρόνους τής ανθήσεως εδώ τής χριστιανικής ευσεβείας και τού Μοναχισμού, «εφ’ ύπερθεν αίρεται, ουρανός επίγειος, εν επουρανίω, και αφθάρτω χθονί οικιζόμενος»! (Δ΄ ωδή Α΄ Κανόνος). Ηνώθη και πάλιν, μετά από εννέα περίπου δεκαετίας, η αγιοτοκος και αγιοτρόφος γή τού Πόντου με τον ουρανόν! Άγγελοι και Αρχάγγελοι, Όσιοι και Μάρτυρες και Ιεράρχαι, πνεύματα δικαιων τετελειωμενα, ψυχαί ευσεβώς κεκοιμημενων πατέρων μας αναρίθμητοι, συμπροσεύχονται σήμερον μαζί μας, άδοντες εν ευφροσύνη εξαίσιον ύμνον πρός την Αρχοντοδέσποιναν τού Πόντου, τής Σουμελά την Παναγίαν!
Πανηγυρίζουν με έξαλλον χαράν οι Άγιοι Κτήτορες τής Μονής Βαρναβας και Σωφρόνιος, ο Όσιος Χριστοφόρος, οι γείτονες Τίμιος Πρόδρομος τού Βαζελώνος, Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτας από το Πυργί και Άγιος Ευγένιος τής Τραπεζούντος! Σκιρτούν από αγαλλίασιν αι μακάριαι ψυχαί τών αοιδίμων Μεγάλων Κομνηνών, Ιωάννου τού Β΄, Αλεξίων Β΄ και Γ΄, Βασιλείου και Μανουήλ τού Γ΄, ώς και τών Σκαρλάτου, Στεφάνου και Ιωάννου Υψηλάντου, τών μακαριστών Ηγεμόνων τών Παραδουναβίων Χωρών, και συμψάλλουν μαζί μας «ωδήν την εξόδιον» είς την Θεομήτορα! Μαζί των, πιστεύομεν ότι θά αισθάνωνται χαράν και ικανοποίησιν και αι ψυχαί τών Οθωμανών Σουλτάνων Βαγιαζήτ τού Β΄, Σελήμ τού Α΄ και τού Β΄, Μουράτ τού Γ΄, Ιμπραήμ τού Α΄, Μεχμετ τού Δ΄, Σουλεϊμάν τού Β΄, Μουσταφά τού Β΄ και Αχμετ τού Γ΄, οι οποίοι επίσης ηγάπησαν, υπεστήριξαν, ενίσχυσαν ποικιλοτρόπως και ετίμησαν την Μονήν και τούς Μοναχούς αυτής, και ανενέωσαν τά προνόμια τών Χριστιανών προκατοχων των, διότι κάποιο θαύμα τούς είχε κάμει η Παναγία, κάποιαν ευεργεσίαν της είχον δεχθή και αυτοί!
Έγινε, λοιπόν, και πάλιν η Παναγία Σουμελά κοινόν σημείον αναφοράς όλων μας, και μαζί μας σήμερα, εκτός από τά πλήθη τών εξ Ελλάδος, Ρωσσίας, Ουκρανίας και άλλων χωρών προσκυνητών, ευρίσκονται εδώ τόσον ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ποντολσκ κ. Τύχων, κομιστής τής πρός την Μονήν μας μεγάλης ευλαβείας τών Ρώσσων αδελφών μας, όσον και ο προτελευταίος ηγούμενος τής εν Βερμίω αναδενδράδος τής Σουμελά Ιερώτατος Μητροπολίτης Δράμας κ. Παύλος, εντεύθεν έλκων την καταγωγήν, ως και οι συμπροσευχόμενοι Ιερώτατοι Μητροπολίται Ηλιουπόλεως κ. Θεόδωρος, Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβας και Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος, τών οποίων την παρουσίαν, ως και τών Εξοχωτάτων κυρίων Βουλευτών εξ Ελλάδος και εκ Ρωσσίας, τού κυρίου Πρέσβεως τής Ελλάδος εν Αγκύρα και πάντων τών λοιπών προσελθόντων προσκυνητών, χαιρετίζομεν με πολλήν αγάπην και εγκαρδιότητα.
Από τον ιερόν και ιστορικόν αυτόν χώρον απευθύνομεν θερμόν εόρτιον χαιρετισμόν και την Πατριαρχικήν ημών ευλογίαν πρός τούς συμπανηγυρίζοντας την στιγμήν αυτήν εν Βερμίω ευσεβείς Χριστιανούς και ασπαζόμεθα τον αδελφόν άγιον Βεροίας. Τούς ευχόμεθα, τού χρόνου όλοι μαζί εδώ! Χαιρετίζομεν επίσης με πολλήν τιμήν την παρουσίαν τών εκπροσώπων τής εντίμου Τουρκικής Κυβερνήσεως και τών τοπικών αρχών.
Διαβεβαιούμεθα και αυτούς και όλον τον επιτόπιον πληθυσμόν ότι οι Χριστιανοί συνερρεύσαμεν εδώ σήμερον ώς άγγελοι είρήνης και φιλίας, με τά καλλίτερα δι’ αυτούς αισθήματα. Η Παναγία, άλλωστε, μάς ενώνει όλους, εάν λάβωμεν υπ’ όψιν ότι πάρα πολλά θαύματα και θεραπείας ποικίλων ασθενειών έκανε αδιακρίτως η Σουμελιώτισσα και είς Χριστιανούς και είς Μουσουλμάνους, και είς Ρωμηούς, και είς Τούρκους! και είς Ρώσσους, και είς Γεωργιανούς, και είς Ρουμάνους! Είναι δροσοπηγή θείων χαρίτων η πανύμνητος Θεοτόκος και ξεδιψά αδιακρίτως όλους τούς προστρέχοντας είς αυτην! Αλλά και το Κοράνιον την τιμά ώς Προφήτιδα και τής αφιερώνει σελίδας ολοκλήρους με ώραίους λόγους ευλαβείας και με αρκετά στοιχεία από τον βίον της, γνωστά είς ημάς από την ιεράν Παράδοσιν τής Εκκλησίας.
Όταν πρό ετών είς την Αδελαΐδα τής Αυστραλίας κάποιοι κατεσκεύασαν μίαν βλάσφημον είκόνα διά να εμπαίξουν την Παναγίαν, πρώτος ο μουσουλμάνος θρησκευτικός λειτουργός τής πόλεως έσπευσε, μαζί με τον εκεί Επίσκοπον μας (Αριανζού Ιωσήφ), να διαμαρτυρηθή εντονως διά την ενέργειαν εκείνην και να απαιτήση σεβασμόν πρός την πάνσεπτον Παρθένον Μαρίαν.
Άς είναι η Παναγία η Σουμελιώτισσα, η Αθηνιώτισσα Παναγία, η Παναγία τού Ευαγγελιστού Λουκά, η Κυρία τού Πόντου, εγγυήτρια καλλιτέρων ημερών διά τούς δύο λαούς, οι οποίοι συναντώνται σήμερον είς το εδώ εορτάζον πανίερον σέβασμά της! «Εκεί ατέν προσκύναναν Χριστιανοί και Τούρκοι». Το προσκύνημά μας αυτο άς είναι μία επί πλέον γέφυρα επικοινωνίας και εμπιστοσύνης αναμεσα είς τούς δύο λαούς.
Αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω, παιδιά τής Παναγίας, σείς όλοι πού συρρεύσατε σήμερα «σού Μελά», σ' αυτό το μέγα μοναστήρι πού «έχτισαν καλόγεροι, λαός και βασιλιάδες»!
Σήμερα ζούμε ένα κορυφαίο θρησκευτικό και ιστορικό γεγονός. Σήμερα σταματούν «τά δάκρε τή Παναΐας» καθώς υποδέχεται εδώ πολυάριθμα τά παιδιά της «εκ δυσμών, και βορρά, και θαλάσσης, και εώας» (Ωδή η΄ Κανόνος τού Αγίου Πάσχα).
Σήμερα ο Πόντος γίνεται πραγματικά Εύξεινος καθώς δέχεται καραβάνια ολόκληρα προσκυνητών πού γεμίζουν τούς δρόμους και τά δρομάκια και τές ανωφέρειες και τές πλαγιές τών βουνών πού οδηγούν στον ιερό βράχο όπου η Παναγία η Σουμελιώτισσα θρονιασμενη εκεί ψηλά- εδώ ψηλά, στάζει το ιερό δάκρυ γύρω από προσευχές και λιβανωτά- όπως έγραφε ο νοσταλγός προ 90 ακριβώς ετών.
Όλα αυτά τά 88 χρόνια η ακοίμητος κανδήλα τής μνήμης και τής ευλαβείας πρός την Σουμελιώτισσα έκαιε και εφώτιζε και καθοδηγούσε την πορεία όλων τών Ποντίων, όλων τών Ρωμηών, όλων τών Ορθοδόξων, πού έλεγαν στην προσευχή τους: «Σουμελά μας Παναγία, την εικόνα σου εγώ, τή σεπτή και την αγία, έρθα γιά να προσκυνώ».
Χρόνια πολλά, αδελφοί, τέκνα εν Κυρίω και λοιποί παριστάμενοι! Άξιον το προσκύνημά μας! Επιστρέφοντες είς τά ίδια άς κρατήσουμε σάν αναμμενη πασχαλινή λαμπάδα την ακαταίσχυντη Θεομητορική ελπίδα τού Σουμελιώτικου Δεκαπενταυγούστου, ν’ ανθήση πλουσίως μεσα μας και «να φέρη κι άλλο»! Αμήν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.