ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΓΙΑ
ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΑΠΟΚΤΗΣΟΥΝ ΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΟΙ ΜΗ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΕΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ
Στις 30 Ιανουαρίου 2014, ημέρα Πέμπτη, θα πραγματοποιηθεί στην Πόλη ένα συνέδριο, που αφορά όλες, τις αναγνωρισμένες από την Συνθήκη της Λωζάννης, μειονότητες. Το θέμα του συνεδρίου είναι ‘Η νομική προσωπικότητα των μη μουσουλμάνων: Προβλήματα και Δικαιώματα’.
Με αυτό το δεύτερο συνέδριο, ο κ. Βίγκας, συνεχίζει να κρατεί στην επικαιρότητα τα προβλήματα των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων, σε μία εποχή που λόγω των πολιτικών συγκυριών στην Τουρκία, υπάρχει κίνδυνος αυτά τα θέματα να βρεθούν εκτός πολιτικής ατζέντας.
Στις 30 Ιανουαρίου 2014, ημέρα Πέμπτη, θα πραγματοποιηθεί στην Πόλη ένα συνέδριο, που αφορά όλες, τις αναγνωρισμένες από την Συνθήκη της Λωζάννης, μειονότητες. Το θέμα του συνεδρίου είναι ‘Η νομική προσωπικότητα των μη μουσουλμάνων: Προβλήματα και Δικαιώματα’.
Το συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί
στο Πανεπιστήμιο Bilgi,
διοργανώνεται από την Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου σε συνεργασία με το
Γραφείο Εκπροσώπου των Μειονοτικών (Κοινοτικών) Βακουφίων και την συμβολή της
Επιτροπής Βενετίας.
Το συνέδριο αυτό είναι το δεύτερο
που οργανώνεται με πρωτοβουλία του εκπροσώπου των μη μουσουλμανικών βακουφίων στο
Ανώτατο Συμβούλιο Βακουφίων, κ. Παντελή (Λάκη) Βίγκα. Το πρώτο είχε
πραγματοποιηθεί πέρσι στην Άγκυρα, σε συνεργασία με την κρατική σχολή Πολιτικών
Επιστημών και είχε προκαλέσει εντύπωση στους πολιτικούς κύκλους της Άγκυρας. Ένας
ισχυρός λόγος που το συνέδριο εκείνο είχε συζητηθεί, ήταν επειδή τα προβλήματα
των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων από το περιθώριο της κοινωνίας, μεταφέρθηκαν
στην καρδιά των πολιτικών δομών της Τουρκίας, μιας και η συγκεκριμένη σχολή,
είναι ο κατ’ εξοχήν ακαδημαϊκός χώρος όπου διαμορφώνεται το πολιτικό προσωπικό
της Τουρκίας.Με αυτό το δεύτερο συνέδριο, ο κ. Βίγκας, συνεχίζει να κρατεί στην επικαιρότητα τα προβλήματα των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων, σε μία εποχή που λόγω των πολιτικών συγκυριών στην Τουρκία, υπάρχει κίνδυνος αυτά τα θέματα να βρεθούν εκτός πολιτικής ατζέντας.
Το συνέδριο θα θίξει ένα πολύ
σοβαρό πρόβλημα (ίσως το σοβαρότερο) που αντιμετωπίζουν οι μη μουσουλμανικές
μειονότητες. Αυτό, της μη αναγνώρισης τους ως νομικές προσωπικότητες. Δηλαδή,
οι μη μουσουλμανικές μειονότητες παρ’ ό,τι αναγνωρίζονται από την Συνθήκη της
Λωζάννης, δεν έχουν νομική προσωπικότητα.
Η έννομη τάξη της Τουρκίας, αναγνωρίζει μόνο τα μειονοτικά βακούφια, τα οποία επί της ουσίας είναι κληροδοτήματα για ευαγή σκοπό. Η κατάσταση αυτή, εμποδίζει την νόμιμη πολιτική εκπροσώπηση των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων, με αποτέλεσμα να περιορίζονται οι δυνατότητες διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους. Στο ίδιο πλαίσιο, οι θρησκευτικές αρχές των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων, όπως οι Μητροπόλεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Τουρκία, αλλά και το ίδιο το Οικ. Πατριαρχείο, δεν έχουν νομική προσωπικότητα. Μία από τις πολλές συνέπειες αυτού του προβλήματος είναι να μην επιτρέπεται σε αυτές τις θρησκευτικές αρχές η απόκτηση ακίνητης περιουσίας.
Όμως το σοβαρότερο είναι ότι εξαιτίας της απουσίας νομικής προσωπικότητας, οι κυβερνήσεις της Τουρκίας μπορούν να παρεμβαίνουν στην διαδικασία ανάδειξης των θρησκευτικών ηγετών των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι αυτό που συνέβη πριν μερικά χρόνια με την αναπλήρωση του ασθενούντως ανιάτως Αρμενίου Πατριάρχη.
Η έννομη τάξη της Τουρκίας, αναγνωρίζει μόνο τα μειονοτικά βακούφια, τα οποία επί της ουσίας είναι κληροδοτήματα για ευαγή σκοπό. Η κατάσταση αυτή, εμποδίζει την νόμιμη πολιτική εκπροσώπηση των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων, με αποτέλεσμα να περιορίζονται οι δυνατότητες διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους. Στο ίδιο πλαίσιο, οι θρησκευτικές αρχές των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων, όπως οι Μητροπόλεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Τουρκία, αλλά και το ίδιο το Οικ. Πατριαρχείο, δεν έχουν νομική προσωπικότητα. Μία από τις πολλές συνέπειες αυτού του προβλήματος είναι να μην επιτρέπεται σε αυτές τις θρησκευτικές αρχές η απόκτηση ακίνητης περιουσίας.
Όμως το σοβαρότερο είναι ότι εξαιτίας της απουσίας νομικής προσωπικότητας, οι κυβερνήσεις της Τουρκίας μπορούν να παρεμβαίνουν στην διαδικασία ανάδειξης των θρησκευτικών ηγετών των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι αυτό που συνέβη πριν μερικά χρόνια με την αναπλήρωση του ασθενούντως ανιάτως Αρμενίου Πατριάρχη.
Επίσης ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα που
αντιμετωπίζουν οι μη μουσουλμανικές μειονότητες, από την απουσία της νομικής
προσωπικότητας, είναι ότι δεν μπορούν να οργανώσουν με δημοκρατικό τρόπο την
εσωτερική τους λειτουργία.
Σε αυτά τα προβλήματα και σε άλλα που δεν θίγουμε, θα αναφερθούν οι εισηγητές του συνεδρίου, που θα γίνει στις 30 Ιανουαρίου 2014.
Ενδεικτικά αναφέρουμε τους τίτλους ορισμένων εισηγήσεων και τις ιδιότητες των εισηγητών:
- Ο Καθηγητής Δρ. Elçin Macar (Διδάσκει στο Πολυτεχνείο Yıldız, Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Διεθνών Σχέσεων): «Η υπόθεση νομικής προσωπικότητας και η εμπειρία του παρελθόντος των θρησκευτικών ιδρυμάτων».
- Ο Λάκης Βίγκας, εκπρόσωπος των μη μουσουλμανικών βακουφίων: «Η εκπροσώπηση των μειονοτήτων και η έλλειψη της νομικής προσωπικότητας».
- Ο Δρ. Adnan Ertem, γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνση Βακουφίων: «Η οργάνωση των κοινοτικών ιδρυμάτων από την Οθωμανική περίοδο μέχρι τις μέρες μας, οι νομικές προσωπικότητες και τα δικαιώματα ιδιοκτησίας».
- Ο Καθηγητής Δρ. Christoph Grabenwarter, εκπρόσωπος της Επιτροπής Βενετίας, μέλος του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Αυστρίας: «Τα δικαιώματα των θρησκευτικών κοινοτήτων, στο πλαίσιο του άρθρου 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων».
Μεταξύ των άλλων εισηγητές στο συνέδριο είναι, ο Φώτης Μπενλίσοϊ (Η υπόθεση νομικής προσωπικότητας του Οικουμενικού Πατριαρχείου), ο Haluk Eldem (Η νομική κατάσταση των Ασσυρίων της Τουρκίας, στο πλαίσιο της Συνθήκης Λωζάννης και μια πρόσφατη απόφαση διοικητικού δικαστηρίου σχετικά με τα εκπαιδευτικά δικαίωμα τους), η Mine Yıldırım (διευθύντρια προγράμματος Πρωτοβουλία για τις Θρησκευτικές Ελευθερίες, της Νορβηγικής Επιτροπής Ελσίνκι, θα μιλήσει για την νομική προσωπικότητα των θρησκευτικών ομάδων, τις μειονοτικές πολιτικές και την οικοδόμηση του μέλλοντος) κ.α.
Συνέδρια, όπως αυτό κάνουν πιο ορατές τις μη μουσουλμανικές μειονότητες και τα προβλήματα τους και υπενθυμίζουν την αναγκαιότητα του περαιτέρω εκδημοκρατισμού της Τουρκίας, για να μπορούν όλοι οι πολίτες της ν’ απολαμβάνουν τα ανθρώπινα δικαιώματα που προβλέπονται από τις διεθνείς συμβάσεις και συμφωνίες.
Τελειώνοντας μεταφέρουμε το εισαγωγικό σημείωμα από το πρόγραμμα του συνεδρίου, που δημοσιεύεται στην επίσημη ιστοσελίδα του εκπροσώπου των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων: «Σχεδόν όλοι όσοι εργάζονται και σκέφτονται σχετικά με τις μη μουσουλμανικές μειονότητες στην Τουρκία, συμπίπτουν στην εξής διαπίστωση: ‘Για την προστασία των μειονοτήτων στην Τουρκία, απαιτείται δημοκρατία’…»
Ας ελπίσουμε αυτή την διαπίστωση να την αντιληφθούν επιτέλους και όσοι αναχρονιστικά ισχυρίζονται ότι τα προβλήματα της Ρωμαίϊκης Ελληνικής μειονότητας, συσχετίζονται με τις διακυμάνσεις των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Γρηγόρης Κεσίσογλου
Σε αυτά τα προβλήματα και σε άλλα που δεν θίγουμε, θα αναφερθούν οι εισηγητές του συνεδρίου, που θα γίνει στις 30 Ιανουαρίου 2014.
Ενδεικτικά αναφέρουμε τους τίτλους ορισμένων εισηγήσεων και τις ιδιότητες των εισηγητών:
- Ο Καθηγητής Δρ. Elçin Macar (Διδάσκει στο Πολυτεχνείο Yıldız, Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Διεθνών Σχέσεων): «Η υπόθεση νομικής προσωπικότητας και η εμπειρία του παρελθόντος των θρησκευτικών ιδρυμάτων».
- Ο Λάκης Βίγκας, εκπρόσωπος των μη μουσουλμανικών βακουφίων: «Η εκπροσώπηση των μειονοτήτων και η έλλειψη της νομικής προσωπικότητας».
- Ο Δρ. Adnan Ertem, γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνση Βακουφίων: «Η οργάνωση των κοινοτικών ιδρυμάτων από την Οθωμανική περίοδο μέχρι τις μέρες μας, οι νομικές προσωπικότητες και τα δικαιώματα ιδιοκτησίας».
- Ο Καθηγητής Δρ. Christoph Grabenwarter, εκπρόσωπος της Επιτροπής Βενετίας, μέλος του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Αυστρίας: «Τα δικαιώματα των θρησκευτικών κοινοτήτων, στο πλαίσιο του άρθρου 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων».
Μεταξύ των άλλων εισηγητές στο συνέδριο είναι, ο Φώτης Μπενλίσοϊ (Η υπόθεση νομικής προσωπικότητας του Οικουμενικού Πατριαρχείου), ο Haluk Eldem (Η νομική κατάσταση των Ασσυρίων της Τουρκίας, στο πλαίσιο της Συνθήκης Λωζάννης και μια πρόσφατη απόφαση διοικητικού δικαστηρίου σχετικά με τα εκπαιδευτικά δικαίωμα τους), η Mine Yıldırım (διευθύντρια προγράμματος Πρωτοβουλία για τις Θρησκευτικές Ελευθερίες, της Νορβηγικής Επιτροπής Ελσίνκι, θα μιλήσει για την νομική προσωπικότητα των θρησκευτικών ομάδων, τις μειονοτικές πολιτικές και την οικοδόμηση του μέλλοντος) κ.α.
Συνέδρια, όπως αυτό κάνουν πιο ορατές τις μη μουσουλμανικές μειονότητες και τα προβλήματα τους και υπενθυμίζουν την αναγκαιότητα του περαιτέρω εκδημοκρατισμού της Τουρκίας, για να μπορούν όλοι οι πολίτες της ν’ απολαμβάνουν τα ανθρώπινα δικαιώματα που προβλέπονται από τις διεθνείς συμβάσεις και συμφωνίες.
Τελειώνοντας μεταφέρουμε το εισαγωγικό σημείωμα από το πρόγραμμα του συνεδρίου, που δημοσιεύεται στην επίσημη ιστοσελίδα του εκπροσώπου των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων: «Σχεδόν όλοι όσοι εργάζονται και σκέφτονται σχετικά με τις μη μουσουλμανικές μειονότητες στην Τουρκία, συμπίπτουν στην εξής διαπίστωση: ‘Για την προστασία των μειονοτήτων στην Τουρκία, απαιτείται δημοκρατία’…»
Ας ελπίσουμε αυτή την διαπίστωση να την αντιληφθούν επιτέλους και όσοι αναχρονιστικά ισχυρίζονται ότι τα προβλήματα της Ρωμαίϊκης Ελληνικής μειονότητας, συσχετίζονται με τις διακυμάνσεις των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Γρηγόρης Κεσίσογλου
