Σε ενημερωτική επιστολή του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών (ΣΚ), με ημερομηνία Ιανουαρίου 2014, μεταξύ άλλων υπάρχει η εξής παράγραφος:
«Ελληνοτουρκικά θέματα
Τα προβλήματα της Ελληνικής Μειονότητας ή της Ομογένειας της
Πόλης όπως συνήθως αποκαλούμε, άπτονται των ελληνοτουρκικών σχέσεων και των
κυβερνήσεων των δύο γειτονικών κρατών. Τα κράτη έχουν συμφέροντα.
Οι εκάστοτε τουρκικές κυβερνήσεις προασπίζονται πάντοτε και
με κάθε τρόπο τα συμφέροντα αυτά και επιζητούν ανταλλάγματα για να
ικανοποιήσουν τις αδικίες και τους κατατρεγμούς που υπέστη η Ελληνική
Μειονότητα της Κωνσταντινούπολης. Η ρεαλιστική αυτή θέση του Συλλόγου μας, που
πηγάζει από εμπειρία 40 και πλέον ετών, δικαιώθηκε πλήρως και όσοι δημοσίως
εκφράσθηκαν εναντίον της εκτέθηκαν στην ελληνική κοινή γνώμη.»
Σύμφωνα με την παραπάνω θέση, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει
η Πολίτικη Ομογένεια εξαιτίας των κρατικών πολιτικών της Τουρκίας, μπορούν ν’
αντιμετωπιστούν μόνο στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων της Ελλάδας και της
Τουρκίας. Δεν υπάρχει καμία αναφορά στο σεβασμό των ανθρωπίνων και μειονοτικών
δικαιωμάτων. Και εφόσον βέβαια τα προβλήματα της Ομογένειας «άπτονται των
ελληνοτουρκικών σχέσεων και των κυβερνήσεων των δύο γειτονικών κρατών» ούτε και
οι φορείς της Ομογένειας, όπως ο Σύνδεσμος Υποστήριξης Ρωμέϊκων Κοινοτικών
Ιδρυμάτων (ΣΥΡΚΙ), η Οι.Ομ.Κω., ο ΣΚ, μπορούν να έχουν κάποιο ρόλο στην
αντιμετώπιση των προβλημάτων της Ομογένειας.
Με αυτούς τους ισχυρισμούς της επιστολής, οι εκπρόσωποι του
ΣΚ, ουσιαστικά προσχωρούν σε μία θέση που υποστήριζαν οι Τουρκικές κυβερνήσεις,
πριν από δεκαετίες αλλά δεν τολμούν να εκστομίσουν οι σημερινές, με τον κυνισμό
που εκφράζεται στην επιστολή. Να υπενθυμίσουμε, ότι καθ’ όλη την διάρκεια της
δεκαετίες του 1950 και 1960, έχουν γίνει άπειρες τέτοιες δηλώσεις από
αξιωματούχους των κυβερνήσεων της Τουρκίας. Ότι, «η Τουρκία έχει τα εθνικά
συμφέροντα της» και γι’ αυτό μπορεί να χρησιμοποιεί την Ελληνική μειονότητα ως
χαρτί πίεσης εναντίον της Ελλάδας. Άλλωστε και οι Απελάσεις των Ελλήνων Υπηκόων
το 1964, βασίστηκε σε αυτό το επιχείρημα «του εθνικού συμφέροντος».
Είναι παραδοξότητα, το παλιό επιχείρημα του κράτους της
Τουρκίας, να το επικαλούνται σήμερα οι συντάκτες της επιστολής του ΣΚ.
Υπάρχει και μία άλλη παραδοξότητα, στην θέση του ΣΚ, που
ισχυρίζεται ότι «Τα προβλήματα της Ελληνικής Μειονότητας …άπτονται των
ελληνοτουρκικών σχέσεων και των κυβερνήσεων των δύο γειτονικών κρατών…»
Αυτή η θέση είναι εκ διαμέτρου αντίθετη και αντιφατική με
όσα κατά καιρούς έχουν υποστηρίξει οι εκπρόσωποι του ΣΚ, ενώπιον του ΟΑΣΕ
(Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη).
Στις εκθέσεις που παρουσιάζουν και καταθέτουν οι διοικήσεις
του ΣΚ στον ΟΑΣΕ, δεν υπάρχει καμία αναφορά στις «ελληνοτουρκικές σχέσεις».
Αντιθέτως, υπάρχει επίκληση του σεβασμού των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων και των διεθνών συνθηκών.
Για παράδειγμα:
- Ο εκπρόσωπος του ΣΚ σε συνέδριο του ΟΑΣΕ το 2010 (Αστάνα, Ιούνιος
2010) λέει τα εξής: «…Ως καταληκτική παρατήρηση, θα επιθυμούσα να υπογραμμίσω
ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εκείνων της μειονότητας, όπως και
των θρησκευτικών ελευθεριών είναι ευθύνη κάθε κράτους. Δεν είναι θέμα το οποίο
αντιμετωπίζεται μόνο με εγκυκλίους και δηλώσεις καλών προθέσεων… Ο σεβασμός
αυτών των δικαιωμάτων είναι πρωτίστως επωφελής για την Τουρκία καθώς θα
ενισχύσει τις κοινωνικές, εθνικές και θρησκευτικές δομές, και θα διασφαλίσει
τον πλουραλισμό και την διαφορετικότητα στη χώρα…». Εδώ αξίζει να προσέξουμε το
σημείο που αναγνωρίζει ότι ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ευθύνη
κάθε κράτους. Και όχι βέβαια συνάρτηση των «ελληνοτουρκικών σχέσεων». Επίσης
επικαλείται το όφελος της Τουρκίας από τον σεβασμό των μειονοτικών δικαιωμάτων.
Και όχι βέβαια το όφελος των… «ελληνοτουρκικών σχέσεων».
- Σε άλλο συνέδριο του ΟΑΣΕ στην Βαρσοβία, (Οκτώβριος 2008)
ο εκπρόσωπος του ΣΚ διαβάζει μεταξύ άλλων και το εξής απόσπασμα: «…Κατά τη
διαδικασία ένταξης στην Ε.Ε., η Τουρκία έχει σαφή υποχρέωση να σεβαστεί τα
ανθρώπινα μειονοτικά δικαιώματα, όπως στην περίπτωση της Ελληνικής Μειονότητας,
άλλως µία υποχρέωση έναντι των πολιτών της. Επίσης, η Τουρκία οφείλει να
συµµορφωθεί προς τις σχετικές ∆ιεθνείς Συνθήκες και ιδιαιτέρως προς την Συνθήκη
της Λωζάνης…». Εδώ έχουμε επίκληση των διεθνών συνθηκών και την αναγκαιότητα η
Τουρκία να σεβαστεί τα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα, σύμφωνα με όσα
ορίζουν οι κανόνες της Ε.Ε. Όπως λέει, ο σεβασμός αυτός είναι υποχρέωση της
Τουρκίας προς τους πολίτες της. Ούτε εδώ υπάρχει κάποια αναφορά στις
«ελληνοτουρκικές σχέσεις» κλπ.
- Τον Οκτώβριος του 2009 στο συνέδριο του ΟΑΣΕ (στην Βαρσοβία)
ο εκπρόσωπος του ΣΚ στην έκθεση που παρουσίασε, διάβασε τα εξής: «…Ο
πρωθυπουργός της Τουρκίας, κ. Recep Erdogan, σε µια ιστορική δήλωση στις 23
Μαΐου 2009, αναγνώρισε δημόσια ότι η Τουρκία επέδειξε µια «φασιστική µεθόδευση»
όσον αφορά στις µειονότητές της στο παρελθόν… Αυτή η δήλωση, αν και πολύ
σηµαντική, θα µπορούσε να αποδειχθεί µικρής αξίας, εάν κανένα πρόσθετο,
ουσιαστικό µέτρο για επανόρθωση ή τερµατισµό αδικιών του παρελθόντος - οικοδοµώντας
έτσι ένα αίσθηµα ανοχής και ασφάλειας µέσα στα µέλη της µειονότητας - δεν
υιοθετηθεί και εφαρµοσθεί…». Εδώ οι συμπολίτες του ΣΚ απευθύνονται στον
πρωθυπουργό της Τουρκίας κ. Ερντογάν να λάβει πρόσθετα μέτρα, και όχι στις «κυβερνήσεις
των δύο κρατών» Ελλάδας και Τουρκίας.
Τα παραδείγματα θα μπορούσαν να αυξηθούν, χωρίς να αλλάζει η
ουσία. Σε κάθε περίπτωση οι εκπρόσωποι του ΣΚ, όταν βρίσκονται σε διεθνές
περιβάλλον, όπως ο ΟΑΣΕ, δεν επικαλούνται τις «ελληνοτουρκικές σχέσεις» και τα
«συμφέροντα της Τουρκίας», αλλά το διεθνές δίκαιο και τις υποχρεώσεις των
τουρκικών κυβερνήσεων για τον σεβασμό των διεθνών συνθηκών ανθρωπίνων
δικαιωμάτων.
Οι θέσεις που εκφράζουν οι εκπρόσωποι του ΣΚ στον ΟΑΣΕ, δεν
διαφέρουν και πολύ απ’ όσα υποστηρίζει σε διεθνείς οργανισμούς, αλλά και προς
τις τουρκικές αρχές η Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών (Οι.Ομ.Κω.).
Τότε γιατί ξαφνικά ο ΣΚ διατυπώνει μία θέση (διακρατική
διαφορά τα προβλήματα της Ομογένειας) διαμετρικά αντίθετη με όσα προβάλλει στον
ΟΑΣΕ. Και μάλιστα μία θέση
η οποία, όπως προαναφέραμε την χρησιμοποίησαν παλαιότερα οι
τουρκικές κυβερνήσεις. Μήπως εγκαταλείπει τις θέσεις που έχει εκφράσει
επανειλημμένα στα συνέδρια του ΟΑΣΕ; Μήπως «παραδίδει τα όπλα» της διεκδίκησης
στη βάση του διεθνούς δικαίου και εναποθέτει την επίλυση των Ομογενειακών
προβλημάτων, στις διαπραγματεύσεις Ελλάδας και Τουρκίας;
Την επίσημη απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα μπορεί να τη δώσει
η ομάδα που σήμερα διοικεί τον ΣΚ. Όμως εκτιμούμε ότι η ανεπίσημη απάντηση
βρίσκεται στο σημείο της επιστολής που λέει «…Η ρεαλιστική αυτή θέση του
Συλλόγου μας, που πηγάζει από εμπειρία 40 και πλέον ετών, δικαιώθηκε πλήρως και
όσοι δημοσίως εκφράσθηκαν εναντίον της εκτέθηκαν στην ελληνική κοινή γνώμη…»
Πρόκειται για μια σαφή αιχμή κατά της Οι.Ομ.Κω., η οποία
έχει διατυπώσει την θέση, ότι τα προβλήματα της Ομογένειας, δεν
πρέπει να αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο των «ελληνοτουρκικών σχέσεων» διότι
πρωτίστως σχετίζονται με το έλλειμμα δημοκρατίας στην Τουρκία.
Αυτή η αντιφατική στάση των εκπροσώπων του ΣΚ, να λένε άλλα
στον ΟΑΣΕ και άλλα στην Ελλάδα καθιστά αναξιόπιστο τον ΣΚ και εν τέλει βλάπτει
την δημόσια εικόνα του. Η προβολή της θέσης, ότι τα προβλήματα της Ομογένειας
αφορούν τις «ελληνοτουρκικές σχέσεις», αφήνοντας σαφείς αιχμές κατά της
Οι.Ομ.Κω. λίγο πριν τις εκλογές, δημιουργεί σοβαρά ερωτηματικά για το τι στάση
θα κρατήσει ο υποψήφιος του ΣΚ, εάν εκλεγεί στην διοίκηση της Οι.Ομ.Κω. Αυτήν
που υποστηρίζει ο ΣΚ στον ΟΑΣΕ ή όσα διατυπώνει στην επιστολή του;
Γρηγόρης Κεσίσογλου
ΥΓ. Οι Κωνσταντινουπολίτες γνωρίζουν πολύ καλά και με την
εμπειρία 90 ετών, από την Συνθήκη της Λωζάννης, ότι μέχρι τώρα δεν είχαν καμία
ουσιαστική πολιτική και διπλωματική στήριξη από τις κυβερνήσεις της Ελλάδας,
στις κρίσιμες στιγμές. Γι’ αυτό και δεν περιμένουν ότι η Ελλάδα θα υπερασπιστεί
τα δικαιώματα τους. Δεν τα υπερασπίστηκε τότε που η Ομογένεια στην Πόλη
αριθμούσε άνω των 100.000 και θα τα υπερασπιστεί τώρα που έχει συρρικνωθεί στις
2500 – 3000; Απορούμε, πως δεν το αντιλαμβάνονται αυτό οι ιθύνοντες του ΣΚ, που
επικαλούνται την πείρα τους και προσβλέπουν στις «ελληνοτουρκικές σχέσεις».
Τέτοια δημόσια αποδοχή ότι ο Ομογένεια της Πόλης, είναι ένα «χαρτί» στα χέρια
των τουρκικών κυβερνήσεων στις σχέσεις της με την Ελλάδα, δεν το περιμέναμε από
ανθρώπους που διατείνονται ότι εκπροσωπούν τους Κωνσταντινουπολίτες.