Βαρυσήμαντη ομιλία του καθηγητή Γλωσσολογίας κ. Χρήστου Κλαίρη, για την ομογενειακή εκπαίδευση στην Πόλη
Προτάσεις και σκέψεις, από την ομιλία του κ. Χρήστου Κλαίρη,
για την αναβάθμιση της ομογενειακής εκπαίδευσης
στην Πόλη:
- Να υπάρξει από κοινού παραδοχή των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η εκπαίδευση.
- Οι εκπαιδευτικοί στόχοι να καθορίζονται συλλογικά και κατόπιν μελέτης.
- Να προωθούνται από ειδικούς οι σωστές επιλογές και οι μέθοδοι, για την επίτευξη των στόχων.
- Είναι έντονη η ανάγκη του συντονισμού των προσπαθειών για την εκπαίδευση.
- Είναι αναγκαία η συστηματική, από κοινού μελέτη, των παιδαγωγικών και άλλων προβλημάτων.
- Απαιτείται πίστη για το μέλλον της ομογενειακής εκπαίδευσης.
Οι σύλλογοι των εκπατρισμένων Κωνσταντινουπολιτών, μάς έχουν
συνηθίσει σε τελετές μνήμης, ενώ σπάνια αντικείμενο εκδήλωσης γίνεται η παρούσα
κατάσταση της Πολίτικης Ρωμιοσύνης στην Πόλη.
Με την αναγκαστική φυγή από την Πόλη, δυστυχώς πολλοί
Κωνσταντινουπολίτες, έστρεψαν τα νώτα τους στην Κοινότητα που γεννήθηκαν,
μεγάλωσαν και από την οποία έλαβαν τις βάσεις της όποιας πνευματικής
συγκρότησης τους.
Είναι ανθρώπινο, τα πρόσωπα να βλέπουν την ζωή και τον κόσμο
μέσα από την δική τους ατομική υπόσταση και να μην αντιλαμβάνονται ότι
Ρωμιοσύνη στην Πόλη υπήρχε και πριν από αυτούς. Όπως θα υπάρχει και μετά από
εμάς, εάν εμείς οι σημερινοί Πολίτες αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων και
εργαστούμε συστηματικά γι’ αυτό τον σκοπό.
Αυτό το σημείο έθεσε ενώπιον πολυπληθούς κοινού, ο
Κωνσταντινουπολίτης Ομότιμος Καθηγητής Γενικής Γλωσσολογίας στη Σορβόννη Πανεπιστήμιο
Paris – Descartes, κ. Χρήστος Κλαίρης, την ημέρα των Τριών Ιεραρχών, στις 30
Ιανουαρίου 2013, στην εκδήλωση που οργάνωσαν οι σύνδεσμοι Μεγαλοσχολιτών,
Κεντρικιάδων, Ζαππίδων, Ιωακειμειάδων
και Ζωγραφειωτών των Αθηνών. Οι πέντε σύλλογοι είναι άξιοι συγχαρητηρίων για
την οργάνωση αυτής της εκδήλωσης, αφού υπερέβησαν τα τετριμμένα με τις τελετές
μνήμης και δια του κ. Χρήστου Κλαίρης, έθεσαν επί τάπητος σύγχρονα υπαρξιακά θέματα
της Πολίτικης Ρωμιοσύνης.
Το θέμα της διάλεξης του κ. Χρήστου Κλαίρη ήταν «Η Παιδεία
στην Πόλη».
Ο ομιλητής μετά την εισαγωγή του για την οικουμενική
διάσταση της Πολίτικης Ρωμιοσύνης, αναφέρθηκε στην ομογενειακή Παιδεία, των
μαθητικών του χρόνων στην Πόλη. Στην συνέχεια εστίασε την προσοχή του στην
σύγχρονη πραγματικότητα διατυπώνοντας στοιχεία, πληροφορίες, σκέψεις και
προβληματισμούς, που είμαστε σίγουροι ότι θα συζητηθούν. Είπε:
«…Οι λίγες αυτές πινελιές γενικού χαρακτήρα έκρινα ότι ήταν
χρήσιμες για να έχουμε στο νου µας τα κύρια χαρακτηριστικά τής ρωμιοσύνης της
Πόλης, για να µη µας διαφεύγει ούτε στιγμή ότι περί πολλού και σπουδαίου είναι
ο αγών.
«Μακρηγορείν εν ειδόσιν ου βουλόµενος», όπως µας συμβουλεύει
ο Θουκυδίδης, («τα πολλά λόγια είναι φτώχια» λέμε σήμερα), έρχομαι στο παρόν.
Παρόν είμαστε και εμείς οι εδώ παρόντες, το παρόν της Πόλης
βέβαια είναι κυρίως αυτοί που παρεπιδηµούν µόνιµα στην Πόλη. Εµείς, οι
περισσότεροι από εµάς, γεννηθήκαμε στα πλαίσια µιας µειονότητας που αριθµούσε
τότε τους 80.000 περίπου κατοίκους ενώ ο πληθυσμός σήμερα, µετά τη συρρίκνωση
που υπέστη, δεν ξεπερνά, µε ευοίωνους υπολογισμούς, τα 2.000 άτοµα. Είπα ότι το
παρόν της Πόλης περιλαμβάνει και εμάς, αφού υπάρχουμε. Ας µου επιτραπεί λοιπόν,
σήμερα εορτή των Γραµµάτων, να κάνω µνεία ορισµένων από τους δασκάλους µας και
των µαθηµάτων που διδαχτήκαµε.
Στην Αστική Σχολή Φερίκιοϊ, στην έκτη τάξη του Δηµοτικού,
διδάχτηκα από την δεσποινίδα Άννα Παναγιωτίδου την Κύρου Ανάβαση του Ξενοφώντα από
το πρωτότυπο. Ακόµη θυµάµαι το «Δαρείου και Παρυσάτιδος γίγνονται παίδες δύο, ο
µεν ουν πρεσβύτερος Αρταξέρξης, ο δε νεώτερος Κύρος… κλπ., κλπ.» που το
µαθαίναµε από στήθους σαν ποίηµα. Στην Μεγάλη του Γένους Σχολή, φιλόλογοι
περιωπής, όπως ο Δηκταµπάνης, ο Καραγιάννης, ο Κωνσταντινίδης, ο
Παπακωνσταντίνου, ο Φραγκόπουλος µας δίδαξαν αρχαία κείμενα και νεοελληνική
ποίηση και λογοτεχνία…»
Στη συνέχεια ο ομιλητής αναφέρθηκε στην σύγχρονη κατάσταση
της ομογενειακής εκπαίδευσης, λέγοντας:
«…Από πλευράς µου, χωρίς να είμαι σε θέση να αξιολογήσω τα αποτελέσματα,
µπορώ ωστόσο να σημειώσω µερικά θετικά και αρνητικά σημεία όπως µου επιτρέπουν
να το κάνω οι παρατηρήσεις της πρόσφατης επίσκεψής µου στην Πόλη.
Μεταξύ των θετικών θα αναφέρω ότι τα Σχολεία µας διαθέτουν
µια πολύ καλή υλικοτεχνική υποδομή, είναι περιποιημένα, καθαρά, µε ωραίες
αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια, αίθουσες τελετών και θεάτρου, γυμναστήρια.
Η αναλογία διδασκομένων και διδασκόντων είναι περισσότερο
από ευνοϊκή. Για ένα σύνολο 207 µαθητών συµπεριλαµβανοµένων όλων των σχολείων,
πλην νηπιαγωγείου στο οποίο φοιτούν άλλα 33 παιδιά, διαθέτουμε 63 διδάσκοντες,
από τους οποίους οι 13 είναι µετακλητοί, χωρίς να υπολογίσουμε τους τούρκους
διδασκάλους οι οποίοι διορίζονται και πληρώνονται από το τουρκικό κράτος.
Τα σχολεία προσφέρουν δωρεάν παιδεία και σίτιση στους
µαθητές, ευκολίες µεταφοράς, κλπ…»
Στο σημείο αυτό ο κ. Κλαίρης, επισήμανε ορισμένες αδυναμίες
της ομογενειακής εκπαίδευσης κι έκανε προτάσεις για την διαχείριση του
εκπαιδευτικού έργου στα ομογενειακά σχολεία. Είπε:
«…Πρέπει να οµολογήσουµε ότι οι υλικές αυτές συνθήκες είναι
άριστες και θα ήταν αξιοζήλευτες από πολλά εκπαιδευτήρια οιουδήποτε
ανεπτυγμένου κράτους. Κανονικά θα έπρεπε να επιτρέπουν την πλήρη επίτευξη των
επιδιωκόμενων στόχων, εφόσον βέβαια οι στόχοι αυτοί καθορίζονται συλλογικά
κατόπιν µελέτης, και προωθούνται από επαΐοντες οι σωστές και µεθοδολογικές
επιλογές για την επίτευξή τους. Φαίνεται ότι αυτό το τελευταίο χωλαίνει και
υπάρχει µια έντονη ανάγκη συντονισμού των προσπαθειών και συστηματικής από
κοινού µελέτης, των παιδαγωγικών και άλλων προβλημάτων.
Επίσης φαίνεται ότι ένας ανταγωνισμός για προσέλκυση µαθητών
µεταξύ οµογενειακών Σχολείων λειτουργεί εις βάρος του γενικότερου συμφέροντος.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι εκπαιδευτικοί, ο καθείς από την
πλευρά του, λειτουργούν µε αφοσίωση στο επάγγελμα τους και αγάπη γι’ αυτό που
κάνουν. Γι’ αυτό θεωρώ ότι οι δυσκολίες, εφόσον διατυπωθούν από κοινού και
τύχουν παραδοχής, µπορούν να ξεπεραστούν µε κατάλληλη µεθόδευση, ώστε να
απολαύσουμε καλύτερα αποτελέσματα…»
Οι σκέψεις και οι προτάσεις του κ. Χρήστου Κλαίρη, είναι
σημαντικές, επειδή εκτός των άλλων προέρχονται από έναν πανεπιστημιακό δάσκαλο
που διατηρεί την αισιοδοξία του για το μέλλον της ομογενειακής εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα
είπε σε ένα άλλο σημείο της ομιλίας:
«…Συνεχίζω και θέτω το ερώτημα:
Με τα σημερινά ανθρώπινα, οικονομικά, υλικά, κτηριακά και
πολιτικά δεδομένα, µπορούµε να έχουμε µια ρωμαίικη παιδεία, που να είναι λαμπρή,
αξιοζήλευτη και υποδειγματική;
Η απάντηση η δική µου είναι ΝΑΙ, µπορούµε.»
Όμως ο κ. Κλαίρης μαζί με αυτή την βεβαιότητα έθεσε και μία
αμφιβολία. Είπε:
«Έχουν την ίδια γνώμη και οι συμπατριώτες µας που παραμένουν
στην Πόλη; Αν κρίνει κανείς από όσα εύκολα µπορεί να διαπιστώσει, χωρίς ειδική έρευνα,
η απάντηση είναι τουλάχιστον αμφίβολη…»
Αυτή η αμφιβολία των ομογενών μας στην Πόλη για το μέλλον
της εκπαίδευσης, ισχύει και για την ίδια την ύπαρξη της ομογένειας στην Πόλη.
Εάν οι συμπολίτες μας, δεν πιστέψουν ότι έχει μέλλον η
Ρωμιοσύνη στην Πόλη και δεν εργαστούν γι’ αυτό τον σκοπό, μαζί με τους
εκπατρισμένους Πολίτες και τους φίλους της Πολίτικης Ρωμιοσύνης, θα είναι πολύ
πιο δύσκολη η προσπάθεια για να υπάρξει συνέχεια του Γένους μας στην Πόλη.
Γρηγόρης Κεσίσογλου
