ΟΙ ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΟΙΟΜΚΩ, ΤΟ ΑΙΤΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟ «ΝΕΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗΣ ΤΗΣ ΡΩΜΙΟΣΥΝΗΣ»

Του Γρηγόρη Κεσίσογλου

Το τελευταίο καιρό ο Κωνσταντινουπολίτης Ομότιμος Καθηγητής κ. Νεοκλής Σαρρής, από την εκπομπή του σε τηλεοπτικό κανάλι επανειλημμένα έχει αναφερθεί επικριτικά στην Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών (ΟιΟμΚω).
Τα επικριτικά σχόλια του κ. Σαρρή, είχαν ως αφορμή την δραστηριότητα που αναπτύσσει η ΟιΟμΚω για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εκπατρισμένων Κωνσταντινουπολιτών και των ομογενών μας στην Πόλη.
Οι κριτικές αναφορές του κ. Σαρρή κατά της ΟιΟμΚω έχουν την δική τους βαρύτητα, επειδή διατυπώνονται δημόσια από έναν διακεκριμένο Κωνσταντινουπολίτη, ο οποίος μπορεί κάποτε να δυσαρέστησε πολλούς συμπολίτες του, για την στάση που τήρησε στην διαμάχη της ελλαδικής Εκκλησίας, επί Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου, κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου, όμως δεν παύει να έχει ορισμένα χαρακτηριστικά που δεν μπορεί ν’ αγνοηθούν.
Όπως το γεγονός ότι ο κ. Ν. Σαρρής είναι ο πρώτος επιστήμονας στην Ελλάδα, που άσκησε μια τόσο διεισδυτική και τεκμηριωμένη κριτική στο Νεοτουρκικό – Κεμαλιστικό σύστημα που διοικεί την Τουρκία για ένα σχεδόν αιώνα.
Σε μία εποχή που ο Ατατουρκισμός έχαιρε ιδιαίτερης ασυλίας στο πολιτικό και πανεπιστημιακό χώρο της Ελλάδας, οι θέσεις του κ. Σαρρή, τάραζαν τα λιμνάζοντα ύδατα της ελλαδικής μακαριότητας.
Όταν ο κ. Σαρρής συνέδεε την ανάπτυξη του Τουρκικού καπιταλισμού με τις διαδοχικές φάσεις διωγμού και εξόντωσης των Χριστιανικών πληθυσμών της καθ’ ημάς Ανατολής και κυρίως των Ελλήνων και Αρμενίων, η άποψη αυτή ήταν μειοψηφική εντός της πανεπιστημιακής κοινότητας στην Ελλάδα, για να μην κάνουμε λόγο για την πανεπιστημιακή κοινότητα της Τουρκίας, στην οποία η επίσημη ιδεολογία ήταν ισχυρότερη και από θρησκευτικό δόγμα.
Με τις μεταβολές όμως που επήλθαν στην Τουρκία, σήμερα γίνεται αποδεκτό όλο και από περισσότερους Τούρκους επιστήμονες, ερευνητές και δημοσιογράφους, το αξίωμα που συνδέει την δημιουργία τουρκικής αστικής τάξης με την εξόντωση των Χριστιανικών μειονοτήτων. Στην Ελλάδα βέβαια, πέρα από μία πολύ μικρή μερίδα που ενδιαφέρεται γι’ αυτά τα θέματα, το μεγαλύτερο ποσοστό τόσο της πανεπιστημιακής κοινότητας όσο και της κοινωνίας παραμένει παντελώς ξένο σε παρόμοιους προβληματισμούς.
Για τον λόγο που προαναφέρουμε η συμβολή του κ. Σαρρή στην κατανόηση της κρατικής ιδεολογίας και των μηχανισμών που διοικούν την σύγχρονη Τουρκία, υπήρξε ανεκτίμητη.
Υπάρχει όμως κι ένα επιπλέον σημείο που πρέπει να καταγράψουμε. Σε μία εποχή που οι εκπατρισμένοι Κωνσταντινουπολίτες δεν είχαν μία κοινή φωνή, όπως η ΟιΟμΚω, και οι σύλλογοι τους ήταν κατακερματισμένοι και αδύναμοι, η φωνή και το πάθος του κ. Νεοκλή Σαρρή εξέφραζε τον καημό, το παράπονο, την αγανάκτηση του διωγμένου Ρωμιού που τον «έτρωγε» το άδικο που είχε υποστεί. Γι’ αυτό δεν ήταν λίγοι οι Πολίτες που τον αναγνώριζαν ως ηγετική μορφή και θα επιθυμούσαν να εκλεγεί στο ελληνικό κοινοβούλιο, για να «τους τα λέει». Ενώ άλλοι πολλοί συνέρρεαν στις διαλέξεις του κ. Σαρρή, για κάποιας μορφής «ομαδική ψυχοθεραπεία» που θα τους λύτρωνε απ’ όλα εκείνα τα δυσάρεστα συναισθήματα που βαραίνουν τον βιαίως διωγμένο Έλληνα Ρωμιό Πολίτη.

Η ΝΕΑ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ

Στα χρόνια που κύλησαν, άρχισε ν’ αναδεικνύεται μία νέα πραγματικότητα που μετακίνησε το κέντρο του ενδιαφέροντος μας από την διασπορά των Κωνσταντινουπολιτών, στην γενέτειρα Πόλη. Στην εξέλιξη αυτή καθοριστική υπήρξε η παρουσία στον Οικουμενικό Θρόνο του Παναγιότατου Οικ. Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου.
Η επιμονή με την οποία άρχισε να διεκδικεί τα δίκαια της Μητρός Εκκλησίας, την αποκατάσταση των αδικιών που έχει υποστεί αυτή αλλά και η Ελληνική Ρωμέϊκη κοινότητα της Πόλης, της Ίμβρου και Τενέδου, το ογκώδες πρόγραμμα ανακαίνισης ναών της Πόλης με πνεύμα υπεράσπισης της επιβίωσης και απόρριψης της εγκατάλειψης, οι λειτουργίες που άρχισε να τελεί σε διάφορες εκκλησίες της Ανατολής, με αποκορύφωμα αυτή στην Παναγία Σουμελά του Πόντου, διάφορες συμβολικές κινήσεις, όπως το τρισάγιο στη μνήμη του Γρηγορίου Ε’ στην Κλειστή Πύλη του Πατριαρχείου κάθε 10η Απριλίου, όπως η ανακομιδή του λειψάνου του απελαθέντα από τις τουρκικές αρχές Πατριάρχου Κωνσταντίνου Στ’, είναι μερικές μόνο ενδεικτικές ενέργειες του Οικ. Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, ο οποίος με κάθε τρόπο εκφράζει την αποφασιστικότητα του να διατηρηθεί το Γένος μας και ο πολιτισμός μας στη γη που γεννήθηκε και ήκμασε.
Να υπογραμμίσουμε ότι ο Παναγιότατος, τηρεί αυτή τη σθεναρή στάση αντίστασης, όντας στο «στόμα του λύκου». Το Οικ. Πατριαρχείο και ιδιαίτερα ο Παναγιότατος ολ’ αυτά τα χρόνια βρίσκονται διαρκώς στο στόχαστρο των παρακρατικών μηχανισμών, των τρομοκρατικών ακροδεξιών οργανώσεων και φανατικών μέσων ενημέρωσης, ενώ έχει δεχτεί φραστικές επιθέσεις ακόμη και από κυβερνητικούς παράγοντες. Παρά ταύτα ο Παναγιότατος με την πίστη του ότι διατυπώνει αλήθειες, δεν δίστασε να υπερασπιστεί δημοσίως τα δικαιώματα του Οικ. Πατριαρχείου και της Ρωμιοσύνης.
Η ηγετική μορφή του Παναγιότατου, όχι μόνο ενθάρρυνε και εμψύχωσε τις ανανεωτικές δυνάμεις της Ρωμιοσύνης στην Πόλη, αλλά διαμόρφωσε και ένα νέο πρότυπο αγωνιστικότητας και αγωνιστή που μάχεται για τα δίκαια του Γένους.
Αυτό το νέο πρότυπο ενέπνευσε τους ομογενείς που ανέλαβαν την πρωτοβουλία οργάνωσης του Συνεδρίου «Συνάντηση στη Πόλη: Παρόν και μέλλον» το 2006, το οποίο υπήρξε η αφετηρία των θετικών εξελίξεων που σημειώθηκαν στη συνέχεια, για την αναδιοργάνωση της Πολίτικης Ρωμέϊκης κοινότητας.

ΤΟ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΦΡΟΝΗΜΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΕΜΠΝΕΕΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΑΣΠΟΡΑ

Οι παραπάνω εξελίξεις, είχαν την απήχηση τους και στους κύκλους της Διασποράς των Κωνσταντινουπολιτών. Όταν ο Παναγιότατος είχε επιδοθεί σ’ έναν τιτάνιο αγώνα για διεκδίκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Ομογένειας και είχαν συσστρατευτεί μαζί του οι ανανεωτικές δυνάμεις της Ρωμέϊκης κοινότητας, για ν’ αντιστρέψουν την πορεία προς τον εκμηδενισμό της Κοινότητας μας στην Πόλη, οι Κωνσταντινουπολίτες της Διασποράς δεν μπορούσαν, δεν ήταν επιτρεπτό, να παραμείνουν αδιάφοροι ή προσκολλημένοι αποκλειστικά στην καταγγελία των βιαιοτήτων που είχαν υποστεί.
Έτσι ξεκίνησαν οι πρώτες «ζυμώσεις» μεταξύ των Κωνσταντινουπολιτών της Διασποράς. Στον διάλογο που έγινε μέσα από τις στήλες της «Ανατολής», αλλά και σε συναθροίσεις, ιδιαίτερη βαρύτητα είχαν το παράδειγμα και τα λόγια του καταξιωμένου στην συνείδηση των Κωνσταντινουπολιτών, τ. Διευθυντή Ζωγραφείου Λυκείου κ. Δημητρίου Φραγκόπουλου, που δικαίως έχει χαρακτηριστεί και με πατριαρχικό οφφίκιο ως Δάσκαλος του Γένους. Το επίμονο αίτημα του κ. Φραγκόπουλου, ν’ αναληφθούν πρωτοβουλίες στη βάση ενός σχεδίου, για να διατηρηθεί η Κοινότητα μας στην Πόλη και ν’ αποτελέσει σημείο αναφοράς για τον αντιστεκόμενο οικουμενικό Ελληνισμό, έγινε η παρακαταθήκη όσων εμπνευστήκαμε από τις θέσεις του και συμμετείχαμε στις συζητήσεις για ένα Νέο Σχέδιο ανασύνταξης της Ρωμιοσύνης.
Οι συζητήσεις αυτές είχαν το πρακτικό αποτέλεσμα, να συσταθεί ο φορέας με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Αλληλεγγύη στους Ρωμιούς της Πόλης», ο οποίος στη συνέχεια στήριξε με όλες τις δυνάμεις του, την ίδρυση της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών.
Βασικός άξονας όλων αυτών των προσπαθειών είναι, η συνέχιση της παρουσίας της Πολίτικης Ελληνικής Ρωμέϊκης κοινότητας, στην ιστορική κοιτίδα της. Χωρίς «ναι μεν αλλά», χωρίς άλλοθι, χωρίς δικαιολογίες για φυγομαχίες. Διότι η Δικαίωση των Κωνσταντινουπολιτών, βρίσκεται όχι στην πλήρη εξαφάνιση του ελληνικού στοιχείου από την Πόλη, αλλά στην διατήρηση της Κοινότητας μας, με τα πολιτιστικά της χαρακτηριστικά και τα στοιχεία της ταυτότητας της.
Η απάντηση μας στην μακροχρόνια κρατική πολιτική εξόντωσης των Ελλήνων της Πόλης, δεν μπορεί να είναι οι στείρες και αδιέξοδες καταγγελίες, αλλά η διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας, με τα όπλα του διεθνούς δικαίου και συμμαχίες μέσα στην Τουρκία και διεθνώς.
Σε αυτή τη κατεύθυνση κινείται η ΟιΟμΚω, η οποία μαζί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και τις ανανεωτικές δυνάμεις της Ομογένειας στην Πόλη, έχουν δημιουργήσει ένα σημαντικό σύνολο.

Ο καθένας μπορεί να κρίνει και να επικρίνει (εάν το νομίζει) την πολιτική που ακολουθεί αυτό το σύνολο. Όμως μέχρι στιγμής διατυπώνονται κάποια σχόλια που δημιουργούν εντυπώσεις, για την πολιτική που ακολουθεί η ΟιΟμΚω, αλλά δεν έχει διατυπωθεί κάποια εναλλακτική πρόταση ή ένας άλλος άξονας στρατηγικής, που να οδηγεί στον στόχο της Δικαίωσης.
Ο αγώνας των δυνάμεων των εκπατρισμένων Κωνσταντινουπολιτών, που οραματίζονται την Δικαίωση μέσα από την επιβίωση της Ρωμέϊκης Πολίτικης κοινότητας στην κοιτίδα της, πλέον εισέρχεται σε ένα νέο στάδιο, όπου απαιτούνται συγκεκριμένα βήματα. Στο σημείο που βρισκόμαστε, χρειάζεται προσήλωση στον στόχο χωρίς αποπροσανατολισμό, από απόψεις που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θεωρούν «τελειωμένη υπόθεση» τον Ελληνισμό της Πόλης.
Γι’ αυτό κάναμε την παραπάνω αναδρομή, στις εξελίξεις που αφορούν τόσο τους Πολίτες της Διασποράς όσο και αυτούς της Πόλης, για να γνωρίζουμε που ήμασταν, που βρισκόμαστε και που θέλουμε να πορευτούμε.