Παρακάτω δημοσιεύουμε απόσπασμα από τη συνέντευξη του κ. Νικόλαου
Ουζούνογλου, Προέδρου της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών (Οι.Ομ.Κω.),
στην εφημερίδα «Ανατολή» (τεύχος 157-158) στους Χάρη Μητσογιάννη – Γρηγόρη
Κεσίσογλου.
Φέτος η Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών
(Οι.Ομ.Κω.) συμπληρώνει δέκα χρόνια ζωής και δράσης. Η ίδρυση και λειτουργία
της Οι.Ομ.Κω. ήταν καταλυτική για την εκπατρισμένη κοινότητα
Κωνσταντινουπολιτών.
Στο διάστημα αυτό της δεκαετίας η Οι.Ομ.Κω. κατάφερε και
έδωσε νέα υπόσταση στους αγώνες των Κωνσταντινουπολιτών για δικαίωση και
αποκατάσταση των αδικιών που έχουν υποστεί, από τις αντιμειονοτικές πολιτικές
του κράτους της Τουρκίας. Οι Κωνσταντινουπολίτες απόκτησαν αυτόνομη φωνή τόσο
προς τις κυβερνήσεις της Τουρκίας και της Ελλάδας, όσο και προς τους διεθνείς
οργανισμούς.
Στο πολύπλευρο έργο της Οι.Ομ.Κω. από την ίδρυση της και
μέχρι σήμερα, ο ρόλος και η συμβολή του καθ. ΕΜΠ κ. Νικόλαου Ουζούνογλου ήταν
καθοριστική. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι εν πολλοίς το έργο της Οι.Ομ.Κω. έχει
ταυτιστεί με την προσωπικότητα του κ. Ουζούνογλου.
Για τα δέκα χρόνια δράσης της Οι.Ομ.Κω. και την συμμετοχή
του στα Κωνσταντινουπολίτικα δρώμενα συνομιλήσαμε με τον κ. Ν. Ουζούνογλου.
Ερώτηση: Ποιά είναι τα νέα στοιχεία που έφερε η Ομοσπονδία στην
εκπατρισμένη κοινότητα των Κωνσταντινουπολιτών τόσο από την άποψη της οργάνωσής
τους, όσο και τη φιλοσοφία προσέγγισης αυτών των θεμάτων;
Εάν διαβάσετε το καταστατικό της Οι.Ομ.Κω. βλέπετε ότι δεν είναι μια συνένωση σωματείων, κάτι που δυστυχώς δεν γίνεται κατανοητό απ’ ορισμένους συμπολίτες μας. Είναι μία προσπάθεια δημιουργίας ενός σώματος αντιπροσωπευτικού όλων των εκπατρισμένων Κωνσταντινουπολιτών, μέσα και έξω από την Ελλάδα. Αυτό είναι πολύ βασικό στοιχείο του καταστατικού μας. Βέβαια ο μηχανισμός για να γίνει αυτό είναι η εκλογή αντιπροσώπων από τις συνελεύσεις των συλλόγων – μελών. Το άλλο που προσπαθήσαμε να επιτύχουμε, είναι αυτό που προανέφερα: την υπέρβαση του ψυχολογικού φράγματος ότι τελείωσαν τα πάντα στην Πόλη, ότι πλέον καλό είναι να ξεχάσουμε, να κοιτάξουμε μπροστά και περιοδικά να εκδηλώνουμε την πικρία μας, ενίοτε την αντιπάθειά μας προς τον «θύτη», το τουρκικό κράτος. Αυτά θεωρώ ότι ήταν δύο νέα βασικά σημεία, ιδεολογικής φύσεως, που έφερε η Οι.Ομ.Κω..
Εάν διαβάσετε το καταστατικό της Οι.Ομ.Κω. βλέπετε ότι δεν είναι μια συνένωση σωματείων, κάτι που δυστυχώς δεν γίνεται κατανοητό απ’ ορισμένους συμπολίτες μας. Είναι μία προσπάθεια δημιουργίας ενός σώματος αντιπροσωπευτικού όλων των εκπατρισμένων Κωνσταντινουπολιτών, μέσα και έξω από την Ελλάδα. Αυτό είναι πολύ βασικό στοιχείο του καταστατικού μας. Βέβαια ο μηχανισμός για να γίνει αυτό είναι η εκλογή αντιπροσώπων από τις συνελεύσεις των συλλόγων – μελών. Το άλλο που προσπαθήσαμε να επιτύχουμε, είναι αυτό που προανέφερα: την υπέρβαση του ψυχολογικού φράγματος ότι τελείωσαν τα πάντα στην Πόλη, ότι πλέον καλό είναι να ξεχάσουμε, να κοιτάξουμε μπροστά και περιοδικά να εκδηλώνουμε την πικρία μας, ενίοτε την αντιπάθειά μας προς τον «θύτη», το τουρκικό κράτος. Αυτά θεωρώ ότι ήταν δύο νέα βασικά σημεία, ιδεολογικής φύσεως, που έφερε η Οι.Ομ.Κω..
Ερώτηση: Η Οι.Ομ.Κω. έχει κάποια αποστολή για την σύνδεση της εκπατρισμένης κοινότητας με την πολιτιστική
κληρονομιά των κοινοτήτων και των
ιδρυμάτων μας στη Πόλη;
Υπάρχει ένα βασικό άρθρο στο καταστατικό μας, το τελευταίο
στο κεφάλαιο των σκοπών, όπου λέει ότι η πολιτιστική κληρονομιά που υπάρχει
στην Πόλη, δηλαδή τα ιδρύματά μας και όλη η υλική και ηθική τους υπόσταση,
ανήκει τόσο στην Ομογένεια της Πόλης που μένει τώρα εκεί, όσο και στην εκπατρισμένη
κοινότητα. Αυτό πιστεύω προσδιορίζει και
την κατεύθυνση της Ομοσπονδίας.
Ερώτηση: Αν έπρεπε να απαριθμήσουμε 3-4 βασικά επιτεύγματα της
Ομοσπονδίας σ’ αυτή τη δεκαετία που διανύσαμε από την ίδρυσή της, ποιά θα αναφέρατε
ως βασικότερα;
Το πρώτο είναι η επανασύνδεση, σε πολύ πιο στενό επίπεδο, με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Πάντοτε, βέβαια, οι Κωνσταντινουπολίτες έχουν στο κέντρο της σκέψης και της καρδιάς τους το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Όμως η Οι.Ομ.Κω. μέσα από το καταστατικό της μ’ ένα θεσμικό τρόπο καθόρισε την υπεράσπιση του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των δικαίων του.
Το δεύτερο σημείο είναι η επανασύνδεση με την κοινότητα της Πόλης. Πλέον έχουμε συνεχή επικοινωνία, αλληλοενημέρωση και συναποφασίζουμε για το πώς πρέπει να κινηθούμε σε ζωτικά ζητήματα.
Το πρώτο είναι η επανασύνδεση, σε πολύ πιο στενό επίπεδο, με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Πάντοτε, βέβαια, οι Κωνσταντινουπολίτες έχουν στο κέντρο της σκέψης και της καρδιάς τους το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Όμως η Οι.Ομ.Κω. μέσα από το καταστατικό της μ’ ένα θεσμικό τρόπο καθόρισε την υπεράσπιση του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των δικαίων του.
Το δεύτερο σημείο είναι η επανασύνδεση με την κοινότητα της Πόλης. Πλέον έχουμε συνεχή επικοινωνία, αλληλοενημέρωση και συναποφασίζουμε για το πώς πρέπει να κινηθούμε σε ζωτικά ζητήματα.
Ερώτηση: Η Οι.Ομ.Κω. συμμετέχει σε θεσμικά όργανα της ομογένειας;
Φυσικά, υπάρχει συμμετοχή και σε θεσμικά όργανα. Το τρίτο
σημαντικό είναι πως το Κωνσταντινουπολίτικο ζήτημα, αυτήν τη δεκαετία έγινε
γνωστό για πρώτη φορά σε ευρεία κλίμακα στη διεθνή κοινότητα, με παρεμβάσεις
τόσο στον ΟΗΕ όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και στον ΟΑΣΕ (Οργανισμός για
την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη). Στην Ομοσπονδία Μειονοτήτων της
Ευρώπης τα τελευταία χρόνια έχουμε περάσει πολλά ψηφίσματα που αφορούν την
ομογένεια.
Ερώτηση: Πώς θα περιγράφατε τις επαφές που είχατε αυτά τα χρόνια με την
πολιτική ηγεσία της Τουρκίας;
Για πρώτη φορά, υπάρχει επικοινωνία με την κυβέρνηση της Τουρκίας. Αυτό κάποτε, πολλοί από εμάς ούτε καν το φανταζόμασταν. Σ’ αυτό συνέβαλαν και συμπολίτες μας από την Πόλη. Από το 2010 που ξεκίνησε αυτή η επικοινωνία, υπάρχουν συνεχείς επαφές, συναντήσεις και κυρίως υποβολές από μέρους μας συγκεκριμένων προτάσεων, για το τι πρέπει να κάνει η Τουρκία βάσει του Διεθνούς Δικαίου, για αποκατάσταση των αδικιών που έχει διαπράξει εις βάρος μας. Σε αυτό το πλαίσιο στην 60η επέτειο των Σεπτεμβριανών, το 2015, υποβάλλαμε αίτημα στην Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας, για αναγνώριση των κρατικών ευθυνών στην οργάνωση του πογκρόμ το 1955 και να ζητηθεί επίσημη συγγνώμη από τα θύματα. Μπορεί το αίτημα να μην συζητήθηκε στην ολομέλεια, αλλά σημασία έχει ότι κατατέθηκε και ότι το θέμα πήρε δημοσιότητα στα μέσα ενημέρωσης της Τουρκίας. Αν και η αρμόδια Επιτροπή της Εθνοσυνέλευσης αποφάνθηκε ότι δεν μπορεί να προτείνει νόμο για ψήφιση του αιτήματος μας, αυτό στάλθηκε σε όλους τους βουλευτές.
Για πρώτη φορά, υπάρχει επικοινωνία με την κυβέρνηση της Τουρκίας. Αυτό κάποτε, πολλοί από εμάς ούτε καν το φανταζόμασταν. Σ’ αυτό συνέβαλαν και συμπολίτες μας από την Πόλη. Από το 2010 που ξεκίνησε αυτή η επικοινωνία, υπάρχουν συνεχείς επαφές, συναντήσεις και κυρίως υποβολές από μέρους μας συγκεκριμένων προτάσεων, για το τι πρέπει να κάνει η Τουρκία βάσει του Διεθνούς Δικαίου, για αποκατάσταση των αδικιών που έχει διαπράξει εις βάρος μας. Σε αυτό το πλαίσιο στην 60η επέτειο των Σεπτεμβριανών, το 2015, υποβάλλαμε αίτημα στην Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας, για αναγνώριση των κρατικών ευθυνών στην οργάνωση του πογκρόμ το 1955 και να ζητηθεί επίσημη συγγνώμη από τα θύματα. Μπορεί το αίτημα να μην συζητήθηκε στην ολομέλεια, αλλά σημασία έχει ότι κατατέθηκε και ότι το θέμα πήρε δημοσιότητα στα μέσα ενημέρωσης της Τουρκίας. Αν και η αρμόδια Επιτροπή της Εθνοσυνέλευσης αποφάνθηκε ότι δεν μπορεί να προτείνει νόμο για ψήφιση του αιτήματος μας, αυτό στάλθηκε σε όλους τους βουλευτές.
Ερώτηση: Ποιο είναι το πλαίσιο του διεθνούς δικαίου στο οποίο εδράζεται
ο αγώνας της Οι.Ομ.Κω.;
Είναι όλο το φάσμα του διεθνούς δικαίου που αφορά την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Ένα βασικό αίτημα της Ομοσπονδίας σε Διεθνές επίπεδο, είναι να εφαρμοστεί και στην περίπτωση των Κωνσταντνουπολιτών το Ψήφισμα 60/147 του 2008, της Γ.Σ. του ΟΗΕ. Αυτό αφορά μέτρα αποκατάστασης και θεραπείας για την κοινότητά μας από το κράτος, εν προκειμένω, της Τουρκίας, στο μέγιστο δυνατό βαθμό.
Είναι όλο το φάσμα του διεθνούς δικαίου που αφορά την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Ένα βασικό αίτημα της Ομοσπονδίας σε Διεθνές επίπεδο, είναι να εφαρμοστεί και στην περίπτωση των Κωνσταντνουπολιτών το Ψήφισμα 60/147 του 2008, της Γ.Σ. του ΟΗΕ. Αυτό αφορά μέτρα αποκατάστασης και θεραπείας για την κοινότητά μας από το κράτος, εν προκειμένω, της Τουρκίας, στο μέγιστο δυνατό βαθμό.
Ερώτηση: Θα μπορούσατε να αναφέρετε και κάποια επιτεύγματα της
Ομοσπονδίας που δεν είναι γνωστά στο ευρύ κοινό;
Ένα από τα λιγότερο γνωστά αφορά το έργο που επιτελείται με το Πρόγραμμα Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το οποίο ξεκίνησε η Οι.Ομ.Κω. το 2013. Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα, ιδίως μετά το 2013 με την διακοπή των επιδομάτων του ΟΓΑ σε πολλούς συμπολίτες μας, προκάλεσε κατακόρυφη αύξηση του αριθμού των Κωνσταντινουπολιτών που έχουν πλέον ανάγκη και τα βασικά αγαθά. Από τις αρχές του 2014, σε συνεργασία και με τα μέλη -σωματεία ξεκίνησε ένα ευρύ συστηματικό πρόγραμμα για να υποστηριχθούν οι συμπολίτες μας με διάφορες δράσεις. Πλέον έχει υπερβεί τον αριθμό των 200 οικογενειών, που στηρίζει το εν λόγω πρόγραμμα, με πολύ εθελοντική δουλειά, με αμέτρητες προσπάθειες εξασφάλισης χορηγιών κ.λ.π.
Ένα άλλο θέμα που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό αφορά την απευθείας υποστήριξη της μαθητιώσας νεολαίας. Από την αρχή της ίδρυσης της η Οι.Ομ.Κω. επιδίωξε να υποστηρίξει την ομογενειακή παιδεία και από τότε βρίσκεται στην πρώτη μας προτεραιότητα. Να σημειωθεί ότι μεταξύ άλλων, χάρη στις επίμονες προσπάθειες της Οι.Ομ.Κω. κατέστη δυνατή η μετά από πολλά χρόνια έκδοση και μεταφορά σχολικών βιβλίων στα σχολεία μας στη Πόλη. Επίσης είχαμε ξεκινήσει ένα πρόγραμμα υποτροφιών το 2008 για τους μαθητές της Πόλης το οποίο εφαρμόσαμε μέχρι το 2012. Στη συνέχεια ξεκινήσαμε να εφαρμόζουμε το πρόγραμμα και σε μαθητές στην Ελλάδα. Αυτό έχει και το πλεονέκτημα ότι ερχόμαστε σε επαφή με τη νέα γενιά.
Ένα από τα λιγότερο γνωστά αφορά το έργο που επιτελείται με το Πρόγραμμα Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το οποίο ξεκίνησε η Οι.Ομ.Κω. το 2013. Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα, ιδίως μετά το 2013 με την διακοπή των επιδομάτων του ΟΓΑ σε πολλούς συμπολίτες μας, προκάλεσε κατακόρυφη αύξηση του αριθμού των Κωνσταντινουπολιτών που έχουν πλέον ανάγκη και τα βασικά αγαθά. Από τις αρχές του 2014, σε συνεργασία και με τα μέλη -σωματεία ξεκίνησε ένα ευρύ συστηματικό πρόγραμμα για να υποστηριχθούν οι συμπολίτες μας με διάφορες δράσεις. Πλέον έχει υπερβεί τον αριθμό των 200 οικογενειών, που στηρίζει το εν λόγω πρόγραμμα, με πολύ εθελοντική δουλειά, με αμέτρητες προσπάθειες εξασφάλισης χορηγιών κ.λ.π.
Ένα άλλο θέμα που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό αφορά την απευθείας υποστήριξη της μαθητιώσας νεολαίας. Από την αρχή της ίδρυσης της η Οι.Ομ.Κω. επιδίωξε να υποστηρίξει την ομογενειακή παιδεία και από τότε βρίσκεται στην πρώτη μας προτεραιότητα. Να σημειωθεί ότι μεταξύ άλλων, χάρη στις επίμονες προσπάθειες της Οι.Ομ.Κω. κατέστη δυνατή η μετά από πολλά χρόνια έκδοση και μεταφορά σχολικών βιβλίων στα σχολεία μας στη Πόλη. Επίσης είχαμε ξεκινήσει ένα πρόγραμμα υποτροφιών το 2008 για τους μαθητές της Πόλης το οποίο εφαρμόσαμε μέχρι το 2012. Στη συνέχεια ξεκινήσαμε να εφαρμόζουμε το πρόγραμμα και σε μαθητές στην Ελλάδα. Αυτό έχει και το πλεονέκτημα ότι ερχόμαστε σε επαφή με τη νέα γενιά.
